جامع آتش نشانی ایران NFSI

برنامه ریزی و توسعه ایمنی و آتش نشانی ، مهندسی و مدیریت ایمنی آتش در ایران

اشتعال پذیری نما و مهندسی آتش

  • ۱۳۲۱

Special Issue on Facade Flammability and Fire Engineering

موضوع ویژه اشتعال پذیری نما و مهندسی آتش

نمای ساختمان یکی از مهمترین جنبه های طراحی معماری می باشد ، که حدود 15% تا 25% از کل هزینه ساخت را به خود اختصاص می دهد. از دیدگاه مهندسی، یک نما اهداف متعددی را دنبال می نماید ، به عنوان مثال محافظت از ساختمان در برابر باد شدید، باران، نور خورشید و صدا. و همچنین نقش بسزایی در صرفه جویی در مصرف انرژی و حفظ دمای ساختمان در سطح مطلوبی دارد. امروزه مصرف انرژی مرتبط با ساختمان ها در اروپا به 40 درصد و در هنگ کنگ به 80 درصد رسیده است. بنابراین، توسعه نمای ساختمان صرفه جویی در مصرف انرژی در 50 سال گذشته موضوعی بسیار مورد توجه جهانی بوده است. بسیاری از ساختمان ها سیستم های نما با عملکرد عالی عایق حرارتی نصب کرده اند، اما متأسفانه برای خطر آتش سوزی آماده نیستند.

در دهه گذشته، آتش‌سوزی ساختمان‌های بلند که شامل نماها می‌شود در سراسر جهان در حال افزایش است و تقریباً هر ماه اتفاق می‌افتد. آتش سوزی غم انگیز سال 2017 در برج گرنفل لندن ، یکی از مخرب ترین آتش سوزی هایی بود که باعث مرگ 72 نفر شد و خطرات آتش سوزی نمای ساختمان را افزایش داد. متأسفانه، آتش‌سوزی‌های بزرگ نما در ساختمان‌های بلند به‌ طور مداوم در سطح جهان، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه و شهرهای آسیایی که به سرعت در حال توسعه هستند، رخ می‌دهداین آتش سوزی ها نه تنها مسئول بسیاری از مرگ و میرها و میلیاردها دلار خسارات هستند، بلکه باعث ترس ساکنانی می شوند که هر روز با این نماها زندگی می کنند. بنابراین، برای جامعه تحقیقاتی آتش نشانی حیاتی است که به مسائل مربوط به آتش سوزی نما و توسعه ابزارهایی برای ارزیابی ایمنی آتش نما از سطح مواد تا سیستم آن در مقیاس واقعی اقدام نمایند.

بهبود ایمنی نماها در برابر آتش در ساختمان های بلند موجود یا برنامه ریزی شده یک تلاش جهانی است که نیازمند ملاحظات علمی، مهندسی، اجتماعی و اقتصادی است. 

کتاب راهنمای حفاظت از آتش، ویرایش بیست و یکم NFPA

  • ۱۴۹۳

یک کتابچه جدید برای محافظت در برابر آتش اکنون برای پیش سفارش در دسترس است! کتاب بی نظیر که یکی از مهم ترین انتشارات NFPA است که یک مرور کلی از صدها مفهوم حفاظت در برابر آتش را برای متخصصان در طیف گسترده ای از صنایع ارائه می دهد. 

این کتاب راهنما در حال حاضر 1401/11/02 به صورت پیش فروش در سایت NFPA می باشد . زمانی که کتاب به صورت رسمی به فروش برسد ، سعی خواهیم نمود بخش های مهمی از آن را برای کارشناسان فعال در زمینه حفاظت در برابر آتش در سایت جامع آتش نشانی NFSI انتشار بدهیم.

Section 1  Safety in the Built Environment

Chapter 1-1      The NFPA Fire & Life Safety Ecosystem

Chapter 1-2      Challenges to Safety in the Built Environment

Chapter 1-3      Codes and Standards for the Built Environment

Chapter 1-4      Legal Issues for Design and Enforcement Professionals

Chapter 1-5      Fire Prevention and Code Enforcement

Chapter 1-6      Systems Approach to Fire-Safe Building Design

Chapter 1-7      Wildland Fires and Wildland/Urban Interface

Chapter 1-8      The Interconnected All-Hazards Fire Department

Chapter 1-9      Smart Infrastructure and Fire Protection

Section 2  Basics of Fire and Fire Science

Chapter 2-1      Physics and Chemistry of Fire

Chapter 2-2      Physics of Fire Configuration

Chapter 2-3      Fire Hazards of Materials and Products

Chapter 2-4      Introduction to Compartment Fires

Chapter 2-5      Basics of Fire Containment

Chapter 2-6      Fundamentals of Fire Detection

Chapter 2-7      Theory of Fire Extinguishment

Chapter 2-8      Explosions

Section 3  Information and Analysis for Fire Protection

Chapter 3-1      An Overview of the Fire Problem

Chapter 3-2      Fire Loss Investigation

Chapter 3-3      Fire Incident Data: From Collection to Use

Chapter 3-4      Introduction to Fire Modeling

Chapter 3-5      Fire Hazard Analysis Techniques

Chapter 3-6      Fire Risk Analysis

Chapter 3-7      Closed Form Enclosure Fire Calculations

Chapter 3-8      The Role of Performance-Based Codes and Standards in Fire Safety Design

Chapter 3-9      Overview of Performance-Based Fire Protection Design

Section 4  Human Factors in Emergencies

Chapter 4-1      Human Behavior in Fire

Chapter 4-2      Calculation Methods for Egress Prediction

Chapter 4-3      Facilitating Occupant Movement During Emergencies

Chapter 4-4      Techniques of Crowd Management

Section 5  Fire and Life Safety Education

Chapter 5-1      Community Risk Reduction

Chapter 5-2      Principles and Techniques of Fire and Life Safety Education

Chapter 5-3      Fire and Life Safety Education Messages

Chapter 5-4      Evaluation Techniques for Fire and Life Safety Education

Chapter 5-5      Educators as Public Information Officers and Effective Media Relations

Chapter 5-6      Reaching High-Risk Groups

Chapter 5-7      Youth Firesetting

Section 6  Characteristics of Materials and Products

Chapter 6-1      Fire Hazards of Materials

Chapter 6-2      Combustion Products and Their Effects on Life Safety

Chapter 6-3      Concepts and Protocols of Fire Testing

Chapter 6-4      Wood and Wood-Based Products

Chapter 6-5      Fibers and Textiles

Chapter 6-6      Upholstered Furniture and Mattresses

Chapter 6-7      Fire-Retardant and Flame-Resistant Treatment of Cellulosic Materials

Chapter 6-8      Additive Flame Retardants

Chapter 6-9      Dusts

Chapter 6-10    Metals

Chapter 6-11    Gases

Chapter 6-12    Medical Gases

Chapter 6-13    Ignitible (Flammable and Combustible) Liquids

Chapter 6-14    Polymeric Materials

Chapter 6-15    Pesticides

Chapter 6-16    Explosives and Blasting Agents

Chapter 6-17    Manufacture and Storage of Aerosol Products

Chapter 6-18    Solid and Liquid Oxidizers

Chapter 6-19    Organic Peroxides

Chapter 6-20    Tables and Charts

Chapter Section 7          Storage and Handling of Materials

Chapter 7-1      Storage and Handling of Solid Fuels

Chapter 7-2      Storage of Ignitible (Flammable and Combustible) Liquids

Chapter 7-3      Storage of Gases

Chapter 7-4      Storage and Handling of Chemicals

Chapter 7-5      Hazardous Waste Control

Section 8  Special Equipment

Chapter 8-1      Air-Moving Equipment

Chapter 8-2      Chemical Processing Equipment

Chapter 8-3      Material Handling Equipment

Chapter 8-4      Automated Equipment

Chapter 8-5      Lasers

Chapter 8-6      Protection of Electronic Equipment

Chapter 8-7      Heat Transfer Systems and Fluids

Chapter 8-8      Industrial and Commercial Heat Utilization Equipment

Chapter 8-9      Oil Quenching and Molten Salt Baths

Chapter 8-10    Stationary Combustion Engines and Fuel Cells

Chapter 8-11    Fluid Power Systems

Chapter 8-12    Industrial Refrigeration Systems

Chapter 8-13    Photovoltaic Systems

Chapter 8-14    Energy Storage Systems

Section 9  Processes and Facilities

Chapter 9-1      Woodworking Facilities and Processes

Chapter 9-2      Spray Finishing and Powder Coating

Chapter 9-3      Dipping and Coating Processes

Chapter 9-4      Plastics Industry and Related Process Hazards

Chapter 9-5      Metalworking Processes

Chapter 9-6      Cannabis Processing Facilities

Chapter 9-7      Storage and Bulk Handling of Grain Elevator and Milling Operations

Chapter 9-8      Protection of Records

Chapter 9-9      Semiconductor Manufacturing

Chapter 9-10    Oilseed Solvent Extraction Plants

Chapter 9-11    Protection of Wastewater Treatment Plants

Chapter 9-12    Fire Protection of Laboratories Using Chemicals

Chapter 9-13    Fire Protection of Telecommunications Facilities

Chapter 9-14    Electric Generating Plants

Chapter 9-15    Nuclear Facilities

Chapter 9-16    Mining and Mineral Processing

Chapter 9-17    Oxygen-Enriched Atmospheres

Section 10         Building Services

Chapter 10-1    Emergency and Standby Power Supplies

Chapter 10-2    Electrical Systems and Appliances

Chapter 10-3    Heating Systems, Boiler Furnaces, and Appliances

Chapter 10-4    Building Transportation Systems

Chapter 10-5    Air-Conditioning and Ventilating Systems

Chapter 10-6    Ventilation of Commercial Cooking Operations

Section 11         Fire Prevention Practices

Chapter 11-1    Waste Handling and Control

Chapter 11-2    Housekeeping Practices

Chapter 11-3    Site Design for Fire Safety

Chapter 11-4    Fire Hazards of Construction, Alteration, and Demolition of Buildings

Chapter 11-5    Welding, Cutting, and Other Hot Work

Chapter 11-6    Control of Electrostatic Ignition Sources

Chapter 11-7    Lightning Protection Systems

Section 12         Non-Emergency Fire Department Functions

Chapter 12-1    Planning for Public Fire-Rescue Protection

Chapter 12-2    Organizational Benchmarking and Performance Evaluation

Chapter 12-3    Needs Assessment and Hazard Analysis

Chapter 12-4    Managing Fire-Rescue Departments

Chapter 12-5    Information Management, Computer Technology, and GIS for Fire Station Locations and Response Protocols

Chapter 12-6    Liability of Fire Service Organizations for Negligent Firefighting

Chapter 12-7    Understanding and Addressing Discrimination and Harassment in the Fire Service

Chapter 12-8    Safety, Medical, and Health Issues and Programs

Chapter 12-9    Fire and Emergency Services Protective Clothing and Protective Equipment

Chapter 12-10 Effect of Building Construction and Fire Protection Systems on Firefighter Safety

Chapter 12-11 Training Programs for Fire and Emergency Service Personnel

Chapter 12-12 Fire Rescue Stations and Fire Service Training Centers

Chapter 12-13 Disaster Planning and Response Services

  Chapter 12-14  Public Emergency Services Alarm, Dispatch, and Communications Systems

Chapter 12-15 Pre-Incident Planning for Industrial and Municipal Emergency Response

Section 13         Fire Department Emergency Operations

Chapter 13-1    Fireground Operations

Chapter 13-2    Organizing Search and Rescue Operations

Chapter 13-3    Emergency Medical Services and the Fire Department

Chapter 13-4    Emergency Vehicles and Equipment

Chapter 13-5    Fire Streams

Chapter 13-6    Alternate Water Supplies

Chapter 13-7    Public Fire Protection and Hazardous Materials Management

Chapter 13-8    Managing the Response to Hazardous Materials Incidents

Chapter 13-9    Aircraft

Chapter 13-10 Wildland Fire Management

Chapter 13-11 Active Shooter/Hostile Event Operations

Chapter 13-12 Fireground Operations for Energy Storage Systems

Section 14         Detection and Alarm

Chapter 14-1    Fire Alarm and Signaling Systems

Chapter 14-2    Automatic Fire Detectors

Chapter 14-3    Notification Appliances

Chapter 14-4    Fire Alarm System Interconnections

Chapter 14-5    Inspection, Testing, and Maintenance of Fire Alarm and Signaling Systems

Chapter 14-6    Household Fire Warning Equipment

Chapter 14-7    Fire Protection Surveillance and Security Services

Chapter 14-8    Gas and Vapor Detection Systems and Monitors

Chapter 14-9    Carbon Monoxide Detection

Chapter 14-10 Fuel Gases Detection

Section 15         Water Supplies for Fixed Fire Protection

Chapter 15-1    Fixed Water Storage Supplies for Fire Protection

Chapter 15-2    Water Supply Requirements for Public Supply Systems

Chapter 15-3    Hydraulics for Fire Protection

Chapter 15-4    Water Supplies for Sprinkler Systems

Chapter 15-5    Corrosion in Fire Sprinkler Systems

Chapter 15-6    Fire Pumps

Chapter 15-7    Fire Pump Controllers and Power Supply Arrangements for Motor-Driven Fire Pumps

Section 16         Water-Based Fire Suppression Equipment

Chapter 16-1    Principles of Automatic Sprinkler System Performance

Chapter 16-2    Automatic Sprinklers

Chapter 16-3    Automatic Sprinkler Systems

Chapter 16-4    Supporting Water-Based Systems

Chapter 16-5    Sprinkler Systems for Storage Facilities

Chapter 16-6    Residential Sprinkler Systems

Chapter 16-7    Ultra-High-Speed Water Spray Systems

Chapter 16-8    Water Mist Fire Suppression Systems

Chapter 16-9    Water Spray Protection

Chapter 16-10 Standpipe and Hose Systems

Chapter 16-11 Care and Maintenance of Water-Based Extinguishing Systems

Section 17         Fire Suppression Systems and Portable Fire Extinguishers

Chapter 17-1    Carbon Dioxide and Application Systems

Chapter 17-2    Chemical Extinguishing Agents and Application Systems

Chapter 17-3    Characteristics and Hazards of Water and Water Additives for Fire Suppression

Chapter 17-4    Foam Extinguishing Agents and Systems

Chapter 17-5    Portable Fire Extinguisher Applications, Use, and Maintenance

Chapter 17-6    Clean Agents and Systems

Chapter 17-7    Application of Gaseous Agents to Special Hazards Fire Protection

Chapter 17-8    Explosion Prevention and Protection

Section 18         Confining Fires

Chapter 18-1    Confinement of Fire in Buildings

Chapter 18-2    Interior Finish

Chapter 18-3    Smoke Movement in Buildings

Chapter 18-4    Venting Practices

Chapter 18-5    Firestopping

Chapter 18-6    Deflagration Venting

Section 19         Structural Fire Protection

Chapter 19-1    Fundamentals of Structurally Safe Building Design

Chapter 19-2    Types of Building Construction

Chapter 19-3    Modular Construction

Chapter 19-4    Fire Resistance of Structural Members and Assemblies

Chapter 19-5    Structural Fire Safety in One- and Two-Family Dwellings

Chapter 19-6    Analyzing Structural Fire Damage

Chapter 19-7    Structural Fire Safety Calculation Methods

Section 20         Protecting Occupancies

Chapter 20-1    Assessing Life Safety in Buildings

Chapter 20-2    Board and Care Facilities

Chapter 20-3    Lodging Establishments and University Housing

Chapter 20-4    Apartment Buildings

Chapter 20-5    One- and Two-Family Dwellings

Chapter 20-6    Manufactured Housing

Chapter 20-7    High-Rise Buildings

Chapter 20-8    Assembly Occupancies

Chapter 20-9    Mercantile Occupancies

Chapter 20-10 Business Occupancies

Chapter 20-11 Educational Occupancies

Chapter 20-12 Day-Care Occupancies

Chapter 20-13 Detention and Correctional Occupancies

Chapter 20-14 Health Care Occupancies

Chapter 20-15 Storage Occupancies

Chapter 20-16 Museums, Libraries, and Places of Worship

Chapter 20-17 Industrial Occupancies

Chapter 20-18 Occupancies in Special Structures

Section 21         Transportation Fire Safety

Chapter 21-1    Passenger Vehicle Fires

Chapter 21-2    Fire Safety in Commercial Vehicles

Chapter 21-3    Automotive and Marine Service Station Operations

Chapter 21-4    Alternative Fueled Vehicles and Fueling

Chapter 21-5    Fuel Cell Vehicles

Chapter 21-6    Recreational Vehicles

Chapter 21-7    Fixed Guideway Transit and Light Rail Systems

Chapter 21-8    Rail Transportation Systems

Chapter 21-9    Marine Vessels

Chapter 21-10 Road Tunnels and Bridges

Index

خطر آتش سوزی شهری Urban Fire Risk

  • ۱۱۳۵

تاثیر مرگبار آتش سوزی را نمی توان دست کم گرفت: هر سال بیش از 180000 نفر در سراسر جهان در آتش سوزی یا جراحات ناشی از سوختگی جان خود را از دست می دهند. بیش از 95 درصد از این مرگ و میرها و جراحات در کشورهای با درآمد پایین و متوسط ​​رخ می دهد، جایی که خطرات به نسبت شهرنشینی سریع افزایش می یابد. به عنوان مثال، کشورهای کم درآمد شاهد افزایش 300 درصدی حوادث آتش سوزی در مناطق مسکونی بوده اند.

برنامه ریزی ناکافی، زیرساخت ها و شیوه های ساخت و ساز مرتبط با پیشگیری و کاهش آتش سوزی به طور قابل توجهی پتانسیل آتش سوزی، اشتعال و گسترش آتش را افزایش می دهد. کاهش خطر آتش سوزی مستلزم اقدامات سازمانی مفصلی برای تقویت قابلیت مهار آتش، آموزش و پرورش است. رویکردهای اثبات شده از طریق مقررات ساختمانی و آتش نشانی شامل قوانین توانمندساز مناسب است. مقررات ساختمانی و آتش نشانی به خوبی طراحی و اجرا شده است  و ظرفیت کافی برای انجام بازبینی طرح ایمنی آتش سوزی ساختمان و بازرسی های ساختمانی را دارا می باشد.

با این حال، مقررات رسمی به تنهایی برای مقابله با این چالش کافی نیست. سکونتگاه‌های غیررسمی، جایی که تخمین زده می‌شود ۲۵ درصد از جمعیت شهری جهان در آن زندگی می‌کنند، اغلب به دلیل عوامل متعددی مانند تراکم بالای جمعیت، ازدحام بیش از حد، مصالح ساختمانی بسیار قابل اشتعال و کمبود زیرساخت‌های آب، خارج از محدوده قانونی رسمی و به ویژه در معرض خطر هستند.

علاوه بر تلفات و جراحات، آتش سوزی های شهری می تواند هزاران نفر را آواره کند. به عنوان مثال، بین ژانویه و مارس 2011، حدود 25000 نفر به دلیل آتش سوزی هایی که در سکونتگاه های غیررسمی نایروبی درگرفت، آواره شدند. در سپتامبر 2020، حدود 4000 کودک و 8000 بزرگسال پس از آتش سوزی شدید اردوگاه پناهندگان موریا در لسبوس، یونان، بی خانمان شدند.

سرمایه گذاری در شهرهای ایمن و سالم تر

ایمنی آتش‌سوزی سنگ بنای تاریخی مقررات ساختمان بوده است که برای رسیدگی به اقدامات کاهشی برای ساختمان‌های ایمن‌تر و در دسترس‌تر تکامل یافته است. ارزش چنین اقدامات ایمنی نیز با خطر جدی آتش سوزی برای محیط زیست و سلامت عمومی تقویت شده است. طیف گسترده ای از کدها و استانداردها برای تسهیل سازه های ایمن در برابر آتش و ایجاد جوامع انعطاف پذیرتر در دسترس قرار گرفته اند. با این حال، برای اینکه این دانش به اندازه کافی اجرا شود، باید با بافت اجتماعی، اقتصادی، قانونی و فرهنگی کشورها، از جمله بخش‌های غیررسمی تنظیم‌نشده، سازگار شود.

هزینه آتش سوزی شهری برای اقتصادها نیز قابل توجه است. به عنوان مثال، آتش سوزی مارس 2017 در شهرک پرجمعیت ایمیزامو یتو در کیپ تاون که 2194 ساختمان را ویران کرد و 10000 نفر را بی خانمان کرد، هزینه مستقیم حدود 8 میلیون دلار داشت. در بنگلادش، هزینه شش آتش سوزی در مقیاس بزرگ تقریباً 365 میلیون دلار برآورد شد. به عنوان بخشی از سرمایه گذاری در کاهش خطر بلایای شهری و تاب آوری، خطر آتش سوزی شهری باید در خط مقدم اولویت های توسعه باشد.

به طور مشابه، ثابت شده است که سرمایه‌گذاری‌های کاهش خسارت آتش سوزی در تثبیت و کاهش تلفات مؤثر هستند. ایجاد مسیری برای چارچوب های نظارتی صحیح؛ ایجاد ظرفیت سازمانی در مدیریت تخصصی ریسک؛ و امکان ورود سرمایه گذاری بخش خصوصی و صنعت بیمه به بازار. هنگامی که به اندازه کافی ارزیابی شود، اقدامات برای کاهش خطر آتش سوزی می تواند نه تنها برای ساختمان های ایمن تر، بلکه برای شهرهای سالم تر و جوامع انعطاف پذیرتر تبدیل شود.

 

چگونه می توان مسیری به سوی تاب آوری در برابر آتش سوزی در شهر را ساخت؟

تاب‌آوری در برابر آتش سوزی شهری در مقیاس ملی و محلی به مقامات و مؤسسات نیاز دارد که ریسک را بپذیرند و به منافع سرمایه‌گذاری در اقدامات پیشگیرانه ارزش دهند. ارزیابی‌های پایه می‌تواند به درک چگونگی عملکرد مداخلات ایمنی آتش‌سوزی در محیط مقررات محلی ساختمان کمک کند. به عنوان بخشی از مجموعه ابزارهای تشخیصی تاب‌آوری شهری، مقررات ساختمانی تسهیلات جهانی برای کاهش و بازیابی بلایا (GFDRR) برای برنامه تاب‌آوری ، از مؤسسات خبره و محققان برای طراحی ابزار ارزیابی خطر آتش سوزی برای محیط ساخته شده استفاده کرده است.

از مقامات دولتی و مدیران پروژه برای ارزیابی سیستم های نظارتی ایمنی آتش سوزی ساختمان پشتیبانی می کند. این ابزار به شناسایی شکاف های حیاتی در قوانین موجود و ظرفیت اجرایی کمک می کند و اقدامات کاهشی امکان پذیر برای پروژه های کاهش خطر آتش سوزی ساختمان و شهری و برنامه ریزی سرمایه گذاری را پیشنهاد می کند.

سیستم های نظارتی پایدار و فراگیر آتش سوزی ساختمان ، که در فرآیندهای برنامه ریزی و طراحی ساختمان تعبیه شده است، یک پایه اساسی برای کاهش خطر آتش سوزی است که به نفع مردم، اموال و اقتصاد است. از طریق ظرفیت سازی مقامات محلی و سایر ذینفعان مربوطه، اصول طراحی ایمنی آتش نشانی می تواند به طور پایدار انعطاف پذیری را افزایش دهد و تأثیر خشونت آمیز آتش سوزی در مناطق شهری در سراسر جهان را کاهش دهد.

 

نویسندگان :

Theresa Abrassart

Urban Development Consultant

Brian Meacham

PhD, PE, EUR ING, CEng, FIFireE, FSFPE

Keiko Sakoda

Keiko Sakoda, Disaster Risk Management Specialist, World Bank

Thomas Moullier

Senior Urban Specialist

ترجمه

حامد حیدری کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

آیا همه ساختمان ها باید آخرین استانداردها و قوانین را رعایت کنند؟

  • ۱۳۱۱

هنگام ساخت یک ساختمان جدید ، معماران ، مهندسان ، پیمانکاران و مالکان ضروری است که از جدیدترین کدها و استانداردها پیروی کنند تا حداقل سطح ایمنی فعلی برای یک ساختمان در نظر گرفته شود. این حداقل سطح ایمنی اغلب با قوانین و استانداردهای توافقی که توسط سازمان های مسئول حقوقی ساخت و ساز ساختمان می باشد ایجاد شده است. این کدها و استانداردها به طور مداوم در حال تغییر هستند و با فناوری جدید سازگار می شوند و شکاف های ایمنی را برطرف می کنند. اما در مورد ساختمان های موجود چطور؟ آیا باید آنها را به آیین نامه تصویب شده جدید الزام نمود؟ پاسخ اغلب پیچیده است و به ضوابط محلی و نوع تصرف بستگی دارد. نمونه ای از این پیچیدگی زمانی رخ می دهد که الزامات ساخت و ساز در کد NFPA5000  و NFPA101 در خصوص ساختمان های موجود را با هم مقایسه می کنیم ، هر دو کد ساختمان موجود را به عنوان ساختمانی که قبل از تاریخ لازم الاجرا شدن ساخته شده باشد تعریف می کنند ، با این حال ، این دو کد با آنها رفتار بسیار متفاوتی دارند. با نگاهی به فصل یک هر دو کد عبارت دامنه و هدف و محل کاربرد کدها بیان شده است که هدف کلی آنها شامل ساختمان های موجود نمی گردد مگر اینکه تغییر کاربری ، سطحی از ساختمان بازسازی و توسعه بنا داشته باشد مشمول قوانین و ضوابط ساختمان های جدید می باشد. البته در کد NFPA5000 بیان شده است که ،ساختمان هایی که رسما مجاز شده اند ، به این معنا که مطابق با ویرایش های قبلی طراحی و ساخته شده اند می توانند در حالت اولیه خود باقی بمانند و مشمول شرایط کدهای جدید نیز نمی باشد به عنوان مثال در NFPA5000 نسخه 2021 بیان شده است که تمام خانه های تازه ساخته شده یک و دو خانواری باید با سیستم اسپرینکلر (سیستم اطفای حریق اتوماتیک) در برابر آتش محافظت گردد این الزام اولین بار در ویرایش 2006 معرفی شد و ویرایش های قبلی NFPA5000 این الزام را نداشتند. مفهوم مجاز رسمی که برای ساختمان های موجود ذکر شده است به این معنا نیست که سطح فعلی ایمنی مورد انتظار در ساختمان جدید کافی نیست ، بلکه اکثریت ساختمان ها در ایالت متحده و سطح جهان تحت حداقل سطح ایمنی در زمان ساخت خود می باشند و این سطح امروزه تکامل یافته است و نیاز به بهبود عطف به ماسبق شدن همه ساختمان ها برای مطابقت با قوانین و استانداردهای فعلی ممکن است پر هزینه باشد و می تواند مشکلات قابل توجهی را بر صاحبان ساختمان تحمیل نماید. با این حال مواقعی وجود دارد که خطر بیشتر از هزینه است ، مانند تصویب NFPA101 ویرایش 2021 که تمام خانه های سالمندان اعم از جدید و موجود الزام به طراحی و نصب سیستم اسپرینکلر (سیستم آب پاش خودکار) می کند . در فرایند توسعه کدها و استانداردها متخصصین و کارشناسان حفاظت از حریق به این نتیجه رسیده اند که خطر آتش سوزی برای ساکنین خانه های سالمندان برای برآورده ساختن حداقل سطح ایمنی ، نیازمند به سیستم اسپرینکلر می باشند .

همانطور که می بینید ، پاسخ به این سوال که آیا همه ساختمان های موجود باید بهسازی شود تا حداقل سطح ایمنی را برآورده نمایند ، شامل مواردی از قبیل خطر آتش سوزی در یک ساختمان ، تغییر کاربری ، توسعه بنا و بازسازی می باشد . مهم ترین هدف در اینکه همه ساختمان ها موجود و جدید بر این می باشد که حداقل سطح ایمنی خواسته شده بر اساس ارزیابی ریسک آتش و قوانین و آیین نامه ها و استانداردهای جدید را رعایت نمایند.

نویسنده: Robin Zevotek رابین زووتک / کارشناس ارشد حفاظت از حریق / کارشناس متخصص انجمن حفاظت از حریق NFPA

ترجمه و ویرایش : hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

منبع : سایت انجمن حفاظت از حریق NFPA

هفت لایه در ایمنی آتش ساختمان ها

  • ۱۲۱۰

در طول دهه‌های گذشته، در اروپا به لطف تعدیل و اجرای مداوم استراتژی‌های ایمنی آتش‌سوزی، به پیشرفت‌های اساسی در ایمنی آتش‌سوزی دست یافته اند. در نتیجه رویکردهای جامع، تلفات ناشی از آتش سوزی در اروپا را طی 30 سال گذشته 65 درصد کاهش داده است. با این حال طبق تخمین آماری هر ساله حدود 5000 نفر بر اثر آتش سوزی در ساختمان ها در اروپا جان خود را از دست می دهند. در این طرح که بر اساس هفت لایه ایمنی آتش در جهت حفاظت از شهروندان و ساختمان ها در نظر گرفته شده است .

1- پیشگیری  PREVENTION

2- تشخیص و کشف آتش سوزی DETECTION

3- اطفای حریق اولیه EARLY SUPPRESSION

4- فرار از آتش یا تخلیه EVACUATION

5- مجزا سازی و بخش بندی آتش COMPARTMENTATION

6- ایمنی سازه در برابر آتش STRUCTURAL SAFETY

7- عملیات اطفای حریق آتش نشانان FIREFIGHTING

  دریافت

مهندسی ایمنی آتش -ارزیابی ریسک آتش -قسمت 1- کلیات

  • ۶۱۵

شماره استاندارد ملی ایران :  1-20925

موضوع:مهندسی ایمنی آتش -ارزیابی ریسک آتش -قسمت 1- کلیات

این استاندارد برای افراد متخصص ایمنی آتش که روش های مبتنی بر ارزیابی ریسک را به کار می برند ، کاربرد دارد. هر شخص متخصص ایمنی آتش می تواند دلیلی برای به کار گرفتن این روش ها داشته باشد. همه تصمیم گیری های مربوط به ایمنی آتش ، عدم قطعیت را در بر دارد. احتمالات ، معرفی ریاضی عدم قطعیت است و ارزیابی ریسک شکلی از تحلیل ایمنی آتش می باشد که به طور گسترده از احتمالات استفاده می کند و همچین به طور وسیع تری به همه انواع عدم قطعیت اشاره دارد.

 دریافت

دستورالعمل طراحی و نصب شبکه‌های بارنده خودکار اطفای حریق (اسپرینکلرها)

  • ۱۰۶۰

عنوان انگلیسی:

Guideline for Design and Installation of Sprinkler Systems

عنوان فارسی :

دستورالعمل طراحی و نصب شبکه‌های بارنده خودکار اطفای حریق (اسپرینکلرها)

تاریخ تصویب :1400/09/08 ضوابط فنی (نشریه)  :0822

شماره بخشنامه :1400/441348

تاریخ اجرا : 1401/01/01

کد ضابطه :03140101-1400-0822-0-0-FA  نوع دستورالعمل :گروه 3 (لازم‌الاجرا)

 دریافت

ارزیابی سریع ایمنی در برابر آتش سوزی خانه NFPA

  • ۴۶۴۴

برای تکمیل چک لیست سنجش میزان ایمنی در برابر آتش خانه خود می توانید با مراجعه به لینک زیر اقدام کنید.

ارزیابی سریع ایمنی آتش خانه

سنجش میزان ایمنی در برابر آتش خانه

مبحث سوم مقررات ملی ساختمان

  • ۹۸۷۳

مقدمه

محافظت ساختمان‌ها در برابر آتش‌سوزی از ابعاد ایمنی جانی، مالی و منافع ملی از ضروری‌ترین نیازها و الزامات در طرح و اجران‌ها است. علوم و مهندسی ایمنی در برابر آتش از موضوعات مهمی محسوب می‌شود که در دهه‌های اخیر در دنیا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. دانش فنی و فناوری‌های ایمنی در برابر آتش در دنیا به سرعت در حال رشد است. این موضوع فقط به ساختمان‌های متعارف محدود نمی‌شود و زمینه‌های متعدد دیگر در کشور مانند سیستم‌های حمل و نقل و سازه‌های خاص همگی نیازمند تحقیقات و فناوری‌های ایمنی در برابر آتش هستند. علاوه برآن با توجه به نیازهای متعدد در صنعت ساختمان کشور و رویکرد به سمت اهدافی نظیر سبک‌سازی، مقاوم‌سازی، عایق‌کاری حرارتی و کاربرد مواد پلیمری و کامپوزیت‌ها در ساختمان که باعث افزایش خطرپذیری حریق شده، از مراکز تحقیقاتی انتظار می‌رود راه‌حل‌های کاربردی برای ایمنی این محصولات در برابر آتش ارائه نمایند. از جمله تهیه مقررات، استانداردها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های تخصصی برای تأمین سطح مناسب ایمنی در برابر آتش در ساختمان‌ها و ترویج فناوری‌های محافظت در برابر آتش ضروری است. به این موضوع باید گرایش‌های جدید مقررات و استانداردها در دنیا به سمت الزامات پایه عملکردی و راه‌حل‌های مهندسی را اضافه کرد که در سال‌های اخیر حوزه‌های جدید و تخصصی را در تحقیقات مهندسی آتش گشوده است و در کشور ما نیز باید در آینده نزدیک مورد توجه جدی‌تری قرار گیرد.
ویرایش حاضر از مبحث سوم مقررات ملی ساختمان نسبت به ویرایش‌های قبلی به نحو قابل توجهی تکمیل شده تا به صورت بهتری پاسخگوی نیازهای جامعه مهندسی و ایمنی آحاد جامعه باشد. پیش از هر چیز، ساختار مبحث در این ویرایش به صورت مفهومی نظم داده شده، مطالب در فصل‌های تخصصی مربوط به خود ارائه شده است. دسته‌بندی تصرف‌ها که برای بسیاری از الزامات مورد نیاز است، در این ویرایش ارائه شده است. دسته‌بندی ساختارها از نظر مقاومت در برابر آتش،محدودیت‌های ابعادی ساختمان‌ها بسته به مقاومت عناصر آنها در برابر آتش، نصب سیستم‌های کشف و اعلام حریق، مشخصات راه‌های خروج، رفتار مصالح نازک‌کاری و نما در برابر آتش، کنترل و محافظت مصالح پلیمری از نظر خطرپذیری در برابر آتش، مقاومت در برابر آتش  برای اجزای سازه‌ای و جداکننده‌ها، آتش‌بندی فضاهای جداسازی شده، محافظت در برابر دود، نصب سیستم‌های اطفا و سایر مسائل مهم در یک فصل‌بندی منطقی و مفهومی ارائه شده‌اند. به علاوه ضوابط مربوط به برخی فضاها و ساختمان‌های خاص مانند آتریوم‌ها، ساختمان‌های عمیق و پارکینگ‌ها در این ویرایش ارائه شده است. همچنین تجربیات و بازخوردهای جامعه مهندسی در سال‌های قبل از طرق مختلف دریافت و بهره‌برداری شد. برخی اصلاحات مورد نیاز در ویرایش‌های قبلی (اعم از رفع اشکال، تعدیل سطح الزامات، افزودن گزینه‌های طراحی و یا شفاف‌سازی برخی بندها) در این ویرایش انجام شده است. همچنین هماهنگی‌های بیشتری با کمیته‌های تخصصی سایر مباحث از جنبه‌های فنی و واژه‌شناسی صورت گرفت. یکی از پیشرفت‌های مهم در این ویرایش، تدوین ضوابط دسته‌بندی مصالح نازک‌کاری و نما از نظر رفتار در برابر آتش و تعیین الزامات کاربردی برای آنها بود. این موضوع همچنین برای مصالح فوم پلیمری صورت گرفت و ضوابط آنها ارائه شده است. نیازی به توضیح نیست که یکی از مهمترین عوامل گسترش حریق در ساختمان‌ها و تلفات و خسارات ناشی از آنها، کاربرد مصالح قابل اشتعال و یا استفاده ناصحیح از مصالح با جزئیات اجرایی غلط است که در این ویرایش از مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، برای اولین بار ضوابط آنها تا حدود زیادی ارائه شده و قدم مهمی در جهت ارتقاء سطح ایمنی در برابر آتش در کشور تلقی می‌گردد. در این ویرایش تلاش شد تا سطح الزامات و نیز دامنه اجباری شدن آنها در یک فرآیند منطقی و با در نظر گرفتن شرایط کشور از جنبه‌های مختلف اقتصادی، فنی و دسترسی به فناوری‌های مورد نیاز در نظر گرفته شده، برخی از الزامات تنها برای ساختمان‌های عمومی و یا با ارتفاع زیاد اجباری شده است. بدیهی است با پیشرفت سطح فناوری و عمومی‌تر شدن کاربرد محصولات محافظت‌کننده در برابر آتش و دریافت بازخوردهای مناسب از این جهت، می‌توان در ویرایش‌های بعدی دامنه اعمال مقررات ملی ساختمان را به نحو متناسب افزایش داد.  با وجود پیشرفت‌های به عمل آمده در سال‌های اخیر، هنوز مقررات تخصصی محافظت در برابر آتش و مدارک فنی پشتیبان آن نیاز به توسعه و تکمیل دارد که امید است در سال‌های پیش روی با سرعت بیشتری نسبت به قبل شاهد آن باشیم. قطعاً بازخورد اثرها و نظرهای متخصصین و دست‌اندرکاران، راهگشای تکمیل و توسعه مبحث در ویرایش‌های بعدی خواهد بود.در حال حاضر تهیه دستورالعمل‌های طراحی و نصب برای سیستم‌های اطفاء خودکار و لوله‌های قائم آتش‌نشانی در زیرکمیته‌های تخصصی مبحث سوم مقررات ملی ساختمان در دست تدوین است که امید است به زودی و پس از تصویب نهایی در شورای تدوین مقررات ملی ساختمان تحت عنوان مدارک فنی پشتیبان مبحث به جامعه فنی ارائه شود. قطعاً تهیه راهنما برای مبحث نیز از الویت مهم برخوردار است و از جمله ارائه اطلاعات در خصوص مصالح و سیستم‌های متعارف برای کاهش هزینه‌ها و تسهیل طراحی در راهنمای مبحث مورد توجه قرار خواهد گرفت.
امید است این ویرایش از مبحث در جهت ارتقاء ایمنی جانی و مالی شهروندان، کاهش خسارات ناشی از حریق و حفظ سرمایه های ملی به بهترین نحو مؤثر باشد.


کمیته تخصصی مبحث سوم مقررات ملی ساختمان1395



فهرست مطالب

3-1 کلیات    
3-1-1 تعاریف    
3-1-2 علائم اختصاری     
3-1-3 هدف و دامنه کاربرد     
3-1-4 انتظارات عملکردی
 
3-2 تقسیم‌بندی تصرف‌های ساختمانی     
3-2-1 کلیات 
3-2-2 دسته‌بندی تصرف‌ها  
3-2-3 فضاهای فرعی حادثه‌خیز   
3-2-4 تصرف‌های مختلط   
3-2-5 استفاده از یک فضا با کاربری‌های مختلف   
3-2-6 جدول راهنمای حروف اختصاری تصرف‌ها    
 
3-3 دسته‌بندی انواع ساختارها   
3-3-1 هدف و دامنه کاربرد  
3-3-2 تعریف و دسته‌بندی ساختارها 
3-3-3 مصالح قابل سوختن مجاز در ساختارهای نوع 1 و 2
 
3-4 محدودیت‌های ارتفاع و مساحت ساختمان‌ها    
3-4-1  هدف و دامنة کاربرد   
3-4-2  محدودیت‌های کلی مساحت و ارتفاع   
3-4-3 افزایش مجاز ارتفاع   
3-4-4 میان طبقه‌ها  
3-4-5  افزایش مساحت مجاز    
3-4-6  ساختمان‌های بدون محدودیت مساحت    
3-4-7 مقررات در برخی شرایط خاص
 
3-5 سیستم‌های کشف و اعلام حریق   
3-5-1 کلیات    
3-5-2 سیستم اعلام حریق    
3-5-3 نقشه‌ها و مدارک فنی    
3-5-4 مکان‌های الزامی برای نصب سیستم‌های کشف و اعلام حریق   
3-5-5 ضوابط تکمیلی ساختمان‌های بلند
3-5-6 مرکز کنترل یا اتاق فرمان    
3-5-7 ضوابط طراحی    
3-5-8 منطقه‌بندی (زون‌بندی)   
3-5-9 نگهداری    
3-6 راه‌های خروج از بنا و فرار از حریق   
3-6-1 تعاریف اختصاصی    
3-6-2 مقررات کلی   
3-6-3 بخش‌های سه‌گانه راه خروج    
3-6-4 اجزای تشکیل‌دهنده راه خروج    
3-6-5 ظرفیت راه‌های خروج    
3-6-6 پهنای راه خروج     
3-6-7 چگونگی قرارگرفتن راه‌های خروج    
3-6-8 روشنایی راه‌های خروج     
3-6-9 علامت‌گذاری راه‌های خروج    
3-6-10 راه‌های خروج قابل دسترس     
3-6-11 ضوابط اختصاصی راه‌های خروج در تصرف‌های مسکونی     
3-6-12 ضوابط اختصاصی راه‌های خروج در تصرف‌های آموزشی/فرهنگی     
3-6-13 ضوابط اختصاصی راه‌های خروج در تصرف‌های درمانی/مراقبتی     
3-6-14 ضوابط اختصاصی راه‌های خروج در تصرف‌های تجمعی     
3-6-15 ضوابط اختصاصی راه‌های خروج در تصرف‌های کسبی/تجاری     
3-6-16 ضوابط اختصاصی راه‌های خروج در تصرف‌های صنعتی و تصرف‌های    انباری     
3-6-17 ضوابط اختصاصی دیگر فضاهای تاسیساتی و خدماتی     
3-6-18 فرار اضطراری و نجات
 
3-7 الزامات واکنش در برابر آتش برای مصالح، نازک‌کاری‌های داخلی و نما  
3-7-1 هدف و دامنه کاربرد     
3-7-2 روش طبقه‌بندی مصالح نازک‌کاری از نظر واکنش در برابر آتش     
3-7-3 مصالح نازک‌کاری دیوار و سقف     
3-7-4 عایق‌های حرارتی پلاستیکی     
3-7-5 مصالح نما
 
3-8 مقاومت در برابر آتش     
3-8-1 هدف و دامنه کاربرد     
3-8-2 درجه‌بندی مقاومت در برابر آتش و آزمون‌های آتش     
3-8-3 دیوارهای خارجی     
3-8-4  دیوارهای داخلی     
3-8-5 دیوارهای مانع آتش     
3- 8-6 دوربند شفت‌ها     
3-8-7 دیوار جداکننده آتش     
3-8-8 ساختارهای افقی     
3-8-9 آتش‌بندی منافذ و درزها     
3-8-10 درجه‌بندی مقاومت در برابر آتش و محافظت اعضای سازه‌ای     
3-8-11 محافظت بازشوها     
3-8-12محافظت گشودگی‌های انتقال هوا و کانال‌ها     
3-9 سیستم‌های اطفاء حریق و کنترل دود     
3-9-1 کلیات     
3-9-2 خاموش‌کننده‌های دستی     
3-9-3 شبکه‌های لوله آب آتش‌نشانی     
3-9-4 شبکه‌های بارنده خودکار (اسپرینکلرها) و سایر سیستم‌های خودکار اطفای حریق     
3-9-5 دوربندهای پلکان محافظت‌شده در برابر دود     
3-9-6 راهکار تنظیم فشار برای محافظت شفت آسانسور در برابر دود     
 
3-10 ضوابط اختصاصی ساختمان‌های بلندمرتبه     
3-10-1 دامنه کاربرد     
3-10-2 ساختار    
3-10-3 شبکه بارنده خودکار     
3-10-4 سیستم‌های ایمنی در برابر آتش     
3-10-5 راه خروج    
3-10-6  آسانسور دسترسی آتش‌نشانی 
 
3-11  ضوابط فضاها و ساختمان‌های خاص     
3-11-1 آتریوم‌ها     
3-11-2 ساختمان‌های عمیق     
3-11-3 الزامات اختصاصی پارکینگ اتومبیل‌های سبک 
 
3-12  ضوابط اختصاصی دسترسی نیروهای آتش‌نشانی     
3-12-1 کلیات     
3-12-2 حداکثر ارتفاع مجاز ساختمان بر حسب عرض معابر     
3-12-3 محل استقرار خودروی امدادی 
پیوست 1-  نظامات اداری 

مشاهده فایل کامل مبحث سوم مقررات ملی ساختمان 

مقررات ملی ساختمان

  • ۶۰۳۰

برای مشاهده  مقررات ملی ساختمان می توانید بر روی عنوان آن کلیک نمایید.

مبحث عنوان
1 تعاریف
2 نظامات اداری
3 حفاظت ساختمانها در مقابل حریق
4 الزامات عمومی ساختمان
5 مصالح و فرآورده های ساختمانی
6 بارهای وارد بر ساختمان
7 پی و پی سازی
8 طرح و اجرای ساختمان های با مصالح بنایی
9 طرح و اجرای ساختمان‌های بتن آرمه
10 طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی
11 طرح و اجرای صنعتی ساختمان‌ها
12 ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا
13 طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمان ها
14 تأسیسات مکانیکی
15 آسانسورها و پلکان برقی
16 تأسیسات بهداشتی
17 لوله کشی گاز طبیعی
18 عایق بندی و تنظیم صدا
19 صرفه جویی در مصرف انرژی
20 علائم و تابلوها
21 پدافند غیرعامل
22 مراقبت و نگهداری

منبع: http://shahrsazi.tehran.ir

دفتر تدوین مقررات ملی ساختمان

تهیه دستورالعمل و راهنمای طراحی، محاسبه و نصب شبکه‌های بارنده خودکار (اسپرینکلرها) اطفاء حریق

  • ۴۷۵۴

تهیه دستورالعمل و راهنمای طراحی، محاسبه و نصب شبکه‌های بارنده خودکار (اسپرینکلرها) اطفاء حریق

برای دریافت فایل کلیک نمایید.

استاندارد ملی خاموش کننده های دستی-ساختار و عملکرد13300

  • ۵۸۰۲

استاندارد ملی آتش نشانی- خاموش کننده های دستی-ساختار و عملکرد

سال تصویب :1389

دریافت استاندارد

استاندارد هوزریل های آتش نشانی با شیلنگ نیمه سخت 1-22157

  • ۳۹۲۴

استاندارد ملی سامانه‌های اطفاء حریق ثابت - سامانه‌های شیلنگی

قسمت 1: هوزریل­ های آتش‌نشانی با شیلنگ نیمه سخت

سال تصویب :1396

دریافت استاندارد

الزامات ابعادی در سیستم کشف و اعلام حریق

  • ۲۱۴۳

الزامات ابعادی در سیستم کشف و اعلام حریق

اعلام حریق

ادامه دارد...

ایمنی آتش در تصرفات تجمعی (تالار عروسی ، مساجد ، سالن تئاتر و سینما ، مراکز تفریحی)

  • ۳۱۸۷

درباره تصرفات تجمعی

تعریف

بر اساس تعریف ارائه شده در[101:6.1.2.1] NFPA1:6.1.2.1:2018 تصرفات تجمعی به :

1- از هر مکانی که برای استفاده 50 نفر و بیشتر بوده شامل محل های بحث و تبادل نظر ، عبادت ، سرگرمی ، غذا خوردن و....

2- و یا محل هایی که بستگی به بار تصرف(تعداد نفرات بر متر مربع) نداشته مانند مراکز تفریحی ، سالن های اجتماعات ، نمایشگاه ها، موزه ها ، سالن ها و ورزشگاه ها و سایر محل های مرتبط.

تصرفات تجمعی در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان ویرایش 1395

ایمنی آتش

سرانه تصرف در تصرفات تجمعی بر اساس متر مربع به ازای هر نفر

مثلا در یک رستوران یا سالن غذا خوری اگر تعداد نفرات در آن 300 نفر باشد باید متراژ اعیانی آن 420 متر مربع باشد و اگر تعداد نفرات بیش از 300 نفر باشد باید علاوه بر خروجی اصلی دارای خروجی فرعی باشد.

 420=1.4*300

متراژ اعیانی همان تراز=عدد سرانه تصرف مثلا1.4 ضربدر تعداد نفرات

نکته مهم :

در تصرفات مسکونی اگر تجمع افراد بیش از ظرفیت تعیین شده در جدول سرانه تصرف (مسکونی 18.6 متر مربع به ازای هر نفر) می باشد و اگر از تصرفات مسکونی به عنوان محل برگزاری مراسم مذهبی و یا جشن و یا غیره مورد استفاده قرار گیرد در صورت بروز آتش سوزی و یا هر حادثه دیگری به احتمال بسیار زیاد افراد در زمان خروج اضطراری و فرار از آتش به دلیل کافی نبودن و مناسب نبوده راه خروج برخی از افراد امکان فرار را نداشته و زیر دست و پا سایر افراد یا دچار مصدومیت شده و یا متاسفانه جان خود را از دست خواهند داد.

بر اساس بند 17-3-2 صفحه 24 مبحث 17 مقررات ملی ساختمان نصب وسایل گازسوز گرمایشی (انواع بخاری، آب گرمکن و پکیج) در فضاهای داخلی ساختمان های عمومی و خاص ممنوع است.

ساختمان های عمومی ساختمان های محل تجمع (محل برگزاری مراسم مذهبی ، تفریحی ، ورزشی ، سرگرمی ، مطالعه و یا انتظار در طول مسافرت (ترمینال ها) ، مساجد ، سینما ،تئاترها ، سالن سخنرانی ، مراکز همایش ، تالارهای اجرای موسیقی ، نمایشگاه های آثار هنری ، رستوران ها ، سالن های ورزشی ، اماکن تفریحی کودکان) ، مدارس آمادگی ، ابتدایی ، راهنمایی و متوسطه ، هنرستان های حرفه ای ، دانشگاه ها و مدارس عالی ، مراکز آموزشی اختصاصی وزارتخانه ها و موسسات ، هتل ها ، مسافرخانه ها ، زائرسراها ، مهمانسراهای عمومی یا اختصاصی ، خوابگاه های دانشجویی ، متل های بین شهری ، دفاتر کار به منظور انجام خدمات اداری ، تجاری، پزشکی ، مشاوره ای ، وزارتخانه ها ، موسسات اداری و تجاری خصوصی و دولتی ، بانک ها و ساختمان های پزشکان ، مراکز خرید و فروش کالا و نمایش اجناس ، مراکز خرید بزرگ ، فروشگاه های بزرگ ، پاساژها ، بازارچه ، درمانگاه ، مهدکودک ، شیرخوارگاه و خانه سالمندان.

 

آیین نامه عمومی ایمنی در تعمیرگاه های وسایط نقلیه

  • ۳۸۵۶

آیین نامه عمومی ایمنی در تعمیرگاه های وسایط نقلیه

مقدمه :
به منظور تامین و ارتقاء سطح ایمنی و حفاظت نیروی کارشاغل درتعمیرگاههای وسایط نقلیه و همچنین صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور مقررات این آیین نامه به استناد ماده 85 قانون کارجمهوری اسلامی ایران تدوین گردیده است.
فصل اول – مقررات عمومی
ماده 1 - این آیین نامه در خصوص کلیه تعمیرگاههای وسایط نقلیه وامثالهم لازم الاجرا است.
ماده 2- در محل تعمیرگاه باید فضای کافی برای توقف خودروها وجود داشته باشد.
ماده 3- دراطراف محل توقف خودرو باید فضای کافی برای ترددکارگران و عملیات وجود داشته باشد.
ماده 4- ورود افراد متفرقه به محوطه کارتعمیرگاه صرفا با اجازه مدیر تعمیرگاه یا نماینده او مجاز است.
ماده 5- تعمیرگاه ها باید مجهز به وسایل اعلام و اطفاء حریق مناسب باشد.
ماده 6- در محل شستشوی قطعات خودرو تعبیه سطل های شن به منظور اطفاء حریق الزامی است .
ماده 7- کف تعمیرگاه باید بدون حفره و چاله بوده وقابل شستشو ، دارای شیب مناسب و عاری از چربی و روغن باشد.
ماده 8- کف تعمیرگاه باید به گونه ای باشد که تحمل وزن دستگاهها و ماشین آلات موجود و همچنین لرزشهای ناشی از آنها را داشته باشد.
ماده 9-سقف کارگاه باید متناسب با نوع خودرو و تجهیزات نصب شده در آن باشد.
ماده 10 - در مجتمع های تعمیرگاهی متصدی هر واحد در محدوده کار خود مسئول اجرای مقررات این آئین نامه می باشد و درفضاهای کار مشترک ،مسئولیت با تمامی متصدیان است.
ماده 11 - درمجتمع های تعمیرگاهی با مالکیت واحد که اجرای قسمت های مختلف کار به پیمانکاران مختلف محول گردیده است، هر پیمانکار جزء در محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات این آئین نامه بوده و مالک مسئول نظارت و ایجاد هماهنگی بین آنها خواهد بود .

ماده 12 - انجام همزمان عملیات مختلف تعمیراتی بر روی یک خودرو ممنوع است.
ماده 13 -کلیه متصدیان و شاغلین واحدهای تعمیرگاهی باید دارای پروانه مهارت و گواهینامه آموزشی معتبر باشند.
ماده 14 -انجام کلیه عملیات تعمیر ،تنظیم و آزمایش قطعات خودرو صرفاً توسط افراد ماهر و با رعایت نکات ایمنی مجاز است.
ماده 15 - مسیر تردد ،محل های توقف ، نصب تجهیزات و حضور مشتریان و یا افراد متفرقه می بایستی با خطوطی مشخص از یکدیگر مجزا گردد.
ماده 16 - استفاده از هوای فشرده برای نظافت قطعات خودرو،ابزار و سطوح کار و لباس کار ممنوع است.
ماده 17 - اعمال نا ایمن، غیر مرتبط با کار، خودسرانه و شوخی در کارگاه ممنوع است.
ماده 18 - کلیه امور تعمیراتی بر روی سیستم های گاز سوز باید توسط افرادی که آموزش های لازم رادر این زمینه دیده باشند ،انجام شود.
ماده 19 - تعمیرکاران سیستم های گاز سوز باید علاوه بر تجهیز به وسایل حفاظت فردی مناسب از دستکش های ضد برودت نیز استفاده نمایند.
ماده 20 - کلیه دستگاههای تعمیر گاهی باید دارای لوح شناسائی حاوی مشخصات فنی از طرف شرکت سازنده باشد.
ماده 21 - کلیه تجهیزات ،ابزارآلات و وسایل تعمیر گاهی باید در فواصل زمانی معین مورد بازبینی قرار گیرد.
ماده 22 - هرگونه تغییر در تجهیزات به گونه ای که آنرا از استاندارد یا طراحی اصلی کارخانه سازنده خارج نماید ، ممنوع است.
فصل دوم – مقررات اختصاصی
الف- مکانیکی:
ماده 23 – ابزار کار،تجهیزات و روش کار باید متناسب با نوع کار بوده و استفاده از ابزار آلات مستعمل ، فرسوده ،شکسته و معیوب ممنوع می باشد.

ماده 24 -برای جا بجایی و انتقال موتور ماشین ، گیربکس و سایر قطعات حجیم و سنگین باید از وسایل مکانیکی مناسب استفاده شود.
ماده 25 - پس از بلند کردن خودروی مورد تعمیر توسط جک، جرثقیل ، بالابر و قبل از شروع، استفاده از خرک فلزی برای تثبیت کامل خودرو الزامی است.
ماده 26 - بکاربردن هرگونه قطعات اضافی برای افزایش ارتفاع جک و خرک ها برای بالابردن خودرو ممنوع است.
ماده 27 - دستگاههای جک ستونی باید دارای تجهیزاتی باشند که ضمن تثبیت صفحه جک در ارتفاع مناسب از سقوط ناخواسته آن جلوگیری بعمل آورد .
ماده 28 - میزان بار قرار گرفته بر روی جک باید متناسب با توان جک بوده و دارای سیستمی باشد که در صورت اضافه بار، از عملکرد دستگاه ممانعت بعمل آورد.
ماده 29 - دستگاههای جک ستونی باید مجهز به سیستم هشدار دهنده صوتی و نوری در هنگام بالا و پایین رفتن باشد.
ماده 30 - فقط تعمیرکاری که در حال تعمیر خودرو می باشد حق حضور در زیر جک ستونی را دارد و تردد و تجمع سایر کارگران در زیر جک ممنوع است.
ماده 31 - در هنگام استفاده از جک های ستونی قرار گرفتن شخص بر روی جک و یا داخل خودرو ممنوع است.
ماده 32 - انواع جک های بالابر خودرو باید بگونه ای طراحی شود که خودرو را به صورت یکنواخت بالا و پایین ببرد.
ماده 33 - قبل از پایین آوردن صفحه جک باید از عدم حضور افراد در زیر جک مطمئن گردید.
ماده 34 - کپسول حاوی گاز کولر بایستی در محلی نگهداری شود که از حرارت ،تابش مستقیم نور خورشید ، رطوبت ، ضربه و فشار محافظت گردد.
ماده 35 - قبل از جدا کردن و یا تعمیر لوله های سوخت بایستی سوخت داخل لوله کاملا تخلیه گردد.
ماده 36 - کلیه عملیات تعمیراتی برروی مخازن سوخت گاز بایستی پس از تخلیه کامل گاز مخزن صورت پذیرد.

ب- چاله سرویس:
ماده 37 - روشنایی داخل چاله سرویس باید از نوع ثابت بوده به نحوی که کارگر از دیدکافی برخوردار باشد.
ماده 38 - نصب آستانه در اطراف دهانه چاله سرویس به منظور جلوگیری از سقوط خودرو به داخل چاله سرویس الزامی است.
ماده 39 - قرار دادن و انبار کردن وسایل و اشیاء غیر ضرور در داخل چاله سرویس ممنوع است.
ماده 40 - بدنه چاله سرویس باید از مصالحی ساخته شود که به آسانی قابل شستشو و نظافت باشد.
ماده 41 -کف چاله سرویس باید دارای کفشوی ودریچه تخلیه فاضلاب باشد.
ماده 42 - قراردادن مواد قابل اشتعال و انفجار در داخل چاله سرویس ممنوع است.
ماده 43 - محل قرار گیری کمپرسور هوا باید مجزا از چاله سرویس باشد.
ماده 44 - ابعاد چاله سرویس باید طوری طراحی شود که کارگر در زمان ورود و خروج یا حرکت در زیر خودرو با بدنه آن برخورد نکند.
ماده 45 - دهانه چاله سرویس باید مجهز به درپوش مناسب باشد.
ماده 46 - به منظور ورود و خروج کارگران به داخل چاله سرویس باید در هر دوطرف اقدام به تعبیه پلکان مناسب نمود .
ماده 47 - نصب آینه برای جلوگیری از انحراف خودرو در جلوی چاله سرویس الزامی است .
ماده 48 - مخزن تخلیه روغن باید دارای شیر تخلیه و لوله انتقال روغن سوخته باشد.
ج – باطری سازی:
ماده 49 - در کارگاه باطری سازی هنگام آماده سازی مایع باطری باید اسید به آب و به صورت قطره ای افزوده گردد.
ماده 50 - در کارگاه باطری سازی جهت تهیه آب باطری می بایست تهویه موضعی مناسب در نظر گرفته شود. گاز و خطرات ناشی از آن ابتدا قطب منفی و سپس قطب مثبت جدا گردد، ضمناً هنگام نصب نیز ابتدا قطب مثبت و سپس منفی متصل گردد.

ماده 52 - ظروف نگهداری و انتقال اسیدها باید به در مقابل خوردگی مقاوم و در مقابل ضربات وارده از استحکام کافی برخوردار بوده و دارای بر چسب مشخصات باشد.
ماده 53 - ایجاد جرقه و یا شعله در مجاورت باطری بدلیل وجود گازهای قابل اشتعال و انفجار ممنوع است.
ماده 54 - آزمایش میزان شارژ باطری از طریق برقراری اتصال کوتاه قطبهای مثبت و منفی آن ممنوع است.
د – پنچرگیری:
ماده 55 - محل نصب کمپرسور هوا باید به گونه ای باشد که کارگران در معرض آلودگی صوتی قرار نگیرند.
ماده 56 - شیر تخلیه کمپرسور هوای فشرده باید بطور متناوب باز شده و سوپاپ اطمینان و فشار سنج آن کنترل گردد.
ماده 57 - اتوی پنچرگیری بایستی مجهز به سیستم ترموستات برای تنظیم دمای لازم باشد.
ماده 58 - قبل از خارج نمودن بچه رینگ، بایستی باد لاستیک به طور کامل تخلیه گردد.
ماده 59 - هنگام تعویض لاستیک باید تدابیر لازم برای جلوگیری از جابجائی ناگهانی خودرو در نظر گرفته شود.
ماده 60 - درهنگام کار با دستگاههای لاستیک در آرو پنچرگیر، باید از درگیری اعضای بدن با فکین و قطعات دستگاه ممانعت بعمل آید.
ماده 61 - هنگام کار بر روی بچه رینگ و تخلیه و یا تنظیم تراکم باد بایستی از حفاظ مناسب به منظور جلوگیری از پرتاب بچه رینگ استفاده کرد.
ماده 62 - تعویض یا تعمیر رینگ های مستعمل ، شکسته ، جوشی و دارای هر گونه نقصی باید فقط توسط افراد با تجربه انجام گیرد.

ماده 63 - باز و بسته کردن پیچ ومهره های چرخ ها بایستی به صورت ضربدری صورت پذیرد و پس از شل شدن رینگ اقدام به باز نمودن کامل مهره ها نمود.
ماده 64 - در هنگام بالانس چرخ بایستی قاب حفاظتی دستگاه بر روی چرخ قرار گیرد.
ماده 65 - برداشتن قاب حفاظتی دستگاه بالانس چرخ قبل از توقف کامل دستگاه ممنوع است.
فصل سوم – سایر مقررات
ماده 66 - انبار کردن مواد و لوازم یدکی ، قطعات فرسوده و ضایعاتی ، کارتن ها و جعبه ها برروی سقف ،چاله سرویس و همچنین در محوطه تعمیرگاه ممنوع است.
ماده 67 - کلیه وسایل و تجهیزات مورد استفاده د رتعمیرگاه باید در محل مناسب قرار داشته باشد .
ماده 68 - روشن گذاشتن موتورهای احتراقی در محیط های بسته تحت هر عنوان ممنوع است.
ماده 69 - استعمال دخانیات ، افروختن آتش و شعله باز به عنوان گرمایش و همچنین استفاده از بخاریهای غیر استاندارد در داخل کارگاه ممنوع است.
ماده 70 - ظروف بنزین ، روغن و دیگر مواد قابل اشتعال باید در مکانی نگهداری شوند که از حرارت ، شعله ،جرقه و ضربه محفوظ باشند.
ماده 71 - ظروف نگهداری مواد قابل اشتعال باید در بسته و مستحکم بوده و در برابر حرارت ،شکستن و یا سوراخ شدن مقاوم باشد.
ماده 72 - استفاده از مواد قابل اشتعال جهت شستشوی قطعات خودرو ،اعضای بدن ، لباس کار و کف و دیواره کارگاه ممنوع می باشد.
ماده 73 - بدنه کلیه وسایل و تجهیزات فلزی و همچنین تاسیسات الکتریکی باید به سیستم اتصال به زمین موثر تجهیز شود.
ماده 74 - قبل از انجام عملیات جوشکاری باید مواد قابل اشتعال و انفجار را از محل کار خارج نمود.
ماده 75 - در زمان انجام عملیات جوشکاری، صافکاری ، نقاشی و مکانیکی بایستی نسبت به جداکردن بست های باطری اقدام نمود.
ماده 76 - در عملیات جوشکاری استفاده از مولدهای استیلن غیر استاندارد ممنوع است.

ماده 77 - برای روشن کردن سر پیک جوشکاری باید از فندک مخصوص آن استفاده نمود.
ماده 78 - جوشکاری باک و مخازن مواد قابل اشتعال و انفجار بدون رعایت اصول ایمنی جوشکاری ممنوع است.
ماده 79 - استفاده از تنگ یاگیره برای اتصال شیر آلات کپسول ها تحت هر شرایطی ممنوع است.
ماده 80 - برای شاسی کشی خودرو بایستی از تجهیزات ایمن و متناسب با نوع کار استفاده نمود.
ماده 81 - دستگاه های شاسی کش قلاب دار باید مجهز به شیطانک باشد.
ماده 82 - اتاق رنگ بایستی مجهز به پرده آب و تهویه موضعی باشد ، به نحوی که ذرات رنگ در محیط پراکنده نشود.
ماده 83 - کارگاه رویه دوزی بایستی دارای تهویه موثر برای خروج بخارات و گازها بوده و استفاده از بنزین و دیگر مواد قابل اشتعال به عنوان رقیق کننده چسب ممنوع است.
ماده 84 - شیلنگ های انتقال آب در کارواش ها باید ازنوع فشار قوی باشد.
ماده 85 - بست و کلیه متعلقات شیلنگ های آب تحت فشار بایستی متناسب با نوع کار و فشار آب باشد.
ماده 86 - انجام کلیه امور تعمیراتی خودرو در معابر عمومی ممنوع است.
ماده 87 - ورود و نگهداری حیوانات در داخل تعمیرگاه مطلقاَ ممنوع است.
ماده 88 -مسئولیت اجرای مواد مندرج در این آیین نامه با کارفرمای کارگاه بوده و در صورت وقوع هرگونه حادثه در محل کارگاه که به دلیل عدم رعایت این مواد باشد علاوه بر جرائم متعلقه قانونی مکلف به جبران خسارت زیان دیده می باشد.
این آیین نامه مشتمل بر 3 فصل و 88 ماده به استناد مواد 85 و 91 قانون کار جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ  1387/5/4 شورایعالی حفاظت فنی مورد تصویب و در تاریخ 1387/5/8 به تصویب وزیر کار و امور اجتماعی رسیده است. 

ضوابط و دستورالعمل ایمنی و آتش نشانی ساختمان سازمان های آتش نشانی در کشور

  • ۱۹۹۹۱

ضوابط و دستورالعمل ایمنی و آتش نشانی ساختمان سازمان های آتش نشانی در کشور

1- سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران

ضوابط ملاک عمل سامانه های اطفای حریق

ضوابط ملاک عمل سامانه های تهویه، تخلیه و کنترل دود

ضوابط درهای مقاوم در برابر حریق

ضوابط و دستورالعمل پوشش‌های مقاوم حریق

ضوابط و دستورالعمل های پارکینگ های مکانیزه

ضوابط اجرای آسانسورهای آتش نشانی

ضوابط دتکتورهای مونواکسید کربن در محیط های مسکونی

دستورالعمل پوشش های معدنی پاششی محافظ در برابر آتش برای سازه های فولادی

ضوابط ملاک عمل تابلو برق بوستر پمپ

چک لیست بازبینی حفاظت ساختمان در مقابل حریق

چک لیست بازبینی سیستم های تهویه پارکینگ

نقشه و راهنمای عملیات آتش نشانی(FAPG)

سازمان های آتش نشانی شهرهای کشور در صورت تمایل می توانند دستورالعمل های اجرایی ایمنی و آتش نشانی خود را برایمان ارسال نموده تا نسبت به درج آن در سایت جامع آتش نشانی ایران اقدام نماییم.

پست الکترونیکی جهت ارسال دستورالعمل آتش نشانی : HAMED700125@gmail.com

توصیه ها ، مقررات و استانداردهای ایمنی حریق شماره 10 :1398

  • ۲۶۸۴

توصیه ها ، مقررات و استانداردهای ایمنی حریق شماره9 :1398

  • ۲۵۰۸

توصیه ها ، مقررات و استانداردهای ایمنی حریق شماره8 :1398

  • ۲۱۸۷