Special Issue on Facade Flammability and Fire Engineering

Xinyan Huan 

Yi Wang  

Eric Guillaume 

موضوع ویژه اشتعال پذیری نما و مهندسی آتش

نمای ساختمان یکی از مهمترین جنبه های طراحی معماری می باشد ، که حدود 15% تا 25% از کل هزینه ساخت را به خود اختصاص می دهد. از دیدگاه مهندسی، یک نما اهداف متعددی را دنبال می نماید ، به عنوان مثال محافظت از ساختمان در برابر باد شدید، باران، نور خورشید و صدا. و همچنین نقش بسزایی در صرفه جویی در مصرف انرژی و حفظ دمای ساختمان در سطح مطلوبی دارد. امروزه مصرف انرژی مرتبط با ساختمان ها در اروپا به 40 درصد و در هنگ کنگ به 80 درصد رسیده است. بنابراین، توسعه نمای ساختمان صرفه جویی در مصرف انرژی در 50 سال گذشته موضوعی بسیار مورد توجه جهانی بوده است. بسیاری از ساختمان ها سیستم های نما با عملکرد عالی عایق حرارتی نصب کرده اند، اما متأسفانه برای خطر آتش سوزی آماده نیستند.

یکی از سوالات پر تکرار آتش نشانان در زمینه رفتارشناسی حریق موضوع انفجار دود می باشد ، که در این مطالب می خواهیم درباره آن کامل توضیح دهیم .

انفجار دود

Smoke Explosion

انفجار دود می تواند در داخل یا خارج از محفظه آتش رخ دهد، زمانی که دود غنی از سوخت (گازهای قابل اشتعال ناشی از پیرولیز اجسام در حال سوختن)  با هوای مخلوط شده و در محدوده قابلیت اشتعال قرار بگیرند انفجار دود رخ خواهد داد.

انفجار دود یک آتش سوزی سریع بوده و زمانی رخ می دهد که مخلوط دود و هوا در یک محدود قابلیت اشتعال رخ دهد و این انفجار می تواند در خارج و یا داخل اتاق یا فضای بسته رخ بدهد و در نتیجه یک جو فشار قابل توجهی را ایجاد نماید.

یکی از مثال‌های رایج زمانی اتفاق می‌افتد که دود در مناطق پنهان مانند اتاق‌های دیگر یا فضاهای خالی (از جمله سقف کاذب، اتاق‌های زیر شیروانی یا فضاهای خالی داخل دیوار) جمع می‌شود. این دود سپس با هوا مخلوط می‌شود تا در محدوده قابل اشتعال قرار گیرد و با منبع اشتعال مواجه می‌شود و در نتیجه به یکباره مشتعل و منفجره می گردد ، همانطور که به صورت گرافیکی در شکل زیر نشان داده شده است.

اگر احتراق در حجم نسبتاً محدودی رخ دهد، یا اگر موانع باعث تلاطم شوند، جلوی شعله ممکن است شعله های آتش شتاب بگیرد و منجر به فشار بیش از حد شود که ممکن است منجر به آسیب به ساختمان شود. همچنین اگر انفجار دور از محل آتش سوزی رخ دهد، خطر بیشتری ایجاد می کند زیرا آتش نشانان در مجاورت انفجار ممکن است از تجهیزات حفاظتی کامل استفاده نکرده باشند.

انفجار دود همچنین می تواند در داخل یک محوطه بدون هیچ تغییری در تهویه رخ دهد و آتش نشانان را غافل گیر کند. در شکل زیر، انفجار دود به دنبال فروپاشی آتش سوزی در یک محفظه بسته، در نتیجه تهویه کم رخ می دهد.

 مهم ترین تفاوت بین بک درفت و انفجار دود در همین نکته می باشد که انفجار دود می تواند حتی در یک فضای که تهویه تغییر نکرده است نیز رخ بدهد ، بنابراین توصیه می شود در تمام عملیات های اطفای حریق که در فضای بسته می باشد حتما آتش نشان با تجهیزات کامل پیرامون و داخل محل آتش سوزی حاضر باشند.

در طول دهه‌های گذشته، در اروپا به لطف تعدیل و اجرای مداوم استراتژی‌های ایمنی آتش‌سوزی، به پیشرفت‌های اساسی در ایمنی آتش‌سوزی دست یافته اند. در نتیجه رویکردهای جامع، تلفات ناشی از آتش سوزی در اروپا را طی 30 سال گذشته 65 درصد کاهش داده است. با این حال طبق تخمین آماری هر ساله حدود 5000 نفر بر اثر آتش سوزی در ساختمان ها در اروپا جان خود را از دست می دهند. در این طرح که بر اساس هفت لایه ایمنی آتش در جهت حفاظت از شهروندان و ساختمان ها در نظر گرفته شده است .

1- پیشگیری  PREVENTION

2- تشخیص و کشف آتش سوزی DETECTION

3- اطفای حریق اولیه EARLY SUPPRESSION

4- فرار از آتش یا تخلیه EVACUATION

5- مجزا سازی و بخش بندی آتش COMPARTMENTATION

6- ایمنی سازه در برابر آتش STRUCTURAL SAFETY

7- عملیات اطفای حریق آتش نشانان FIREFIGHTING

 لینک دانلود مستقیم پوستر بالا: دریافت

شماره استاندارد ملی ایران :  1-20925

موضوع:مهندسی ایمنی آتش -ارزیابی ریسک آتش -قسمت 1- کلیات

این استاندارد برای افراد متخصص ایمنی آتش که روش های مبتنی بر ارزیابی ریسک را به کار می برند ، کاربرد دارد. هر شخص متخصص ایمنی آتش می تواند دلیلی برای به کار گرفتن این روش ها داشته باشد. همه تصمیم گیری های مربوط به ایمنی آتش ، عدم قطعیت را در بر دارد. احتمالات ، معرفی ریاضی عدم قطعیت است و ارزیابی ریسک شکلی از تحلیل ایمنی آتش می باشد که به طور گسترده از احتمالات استفاده می کند و همچین به طور وسیع تری به همه انواع عدم قطعیت اشاره دارد.

لینک دانلود مستقیم: دریافت

عنوان انگلیسی:

Guideline for Design and Installation of Sprinkler Systems

عنوان فارسی :

دستورالعمل طراحی و نصب شبکه‌های بارنده خودکار اطفای حریق (اسپرینکلرها)

تاریخ تصویب :1400/09/08 ضوابط فنی (نشریه)  :0822

شماره بخشنامه :1400/441348

تاریخ اجرا : 1401/01/01

کد ضابطه :03140101-1400-0822-0-0-FA  نوع دستورالعمل :گروه 3 (لازم‌الاجرا)

لینک دانلود مستقیم: دریافت

آتش چیست؟

یونانیان باستان معتقد بودند که آتش یکی از چهار عنصر اساسی است که همه چیز در جهان را تشکیل می دهد. در اساطیر تقریباً هر فرهنگی، آتش یک ماده مقدس است که زندگی یا قدرت می بخشد. آتش در واقع یک ماده نیست. هنگامی که به شعله های آتش می نگرید، نه یک شی، بلکه یک فرآیند - یک واکنش شیمیایی را مشاهده می کنید. این همان واکنش شیمیایی است که وقتی یک سیب خرد شده روی پیشخوان قهوه‌ای می‌شود، وقتی نقره کدر می‌شود یا زمانی که میخ آهنی زنگ می‌زند، روی می‌دهد.

این فرآیند اکسیداسیون است: ترکیب اکسیژن با ماده دیگری. تفاوت تعیین کننده بین آتش و سیب  سرعت است: آتش یک فرآیند اکسیداسیون است که بسیار سریع اتفاق می افتد، به طوری که نور، گرما و صدا آزاد می کند - اغلب با قدرت و شکوه کافی برای توجیه احترام قدیمی ها. آزاد شدن انرژی باعث افزایش دما، گاهی اوقات هزاران درجه می شود. و همچنین منجر به دود، ضایعات سمی از بقایای آتش می باشد.

مثلث آتش و یا چهار ضلعی آتش دارای سه جزء اصلی مورد نیاز برای شروع آتش می باشد:
1- سوخت (چیزی که می سوزد)
2- گرما (به اندازه کافی برای سوختن سوخت)
3- هوا (اکسیژن)

برای داشتن آتش سوزی باید هر سه جزء وجود داشته باشد. تا زمانی که یک یا چند جزء از بین نرود آتش ادامه دارد. در روش های سنتی برای اطفاء حریق می توان با حذف سوخت، گرما یا اکسیژن اقدام نمود.

در سال‌های اخیر، چهارمین مولفه - واکنش زنجیره‌ای مهار نشده - برای توضیح آتش اضافه شده است. این واکنش زنجیره ای بازخورد گرما به سوخت برای تولید سوخت گازی مورد استفاده در شعله است. به عبارت دیگر، واکنش زنجیره ای گرمای لازم برای حفظ آتش را فراهم می کند. 

تهیه دستورالعمل و راهنمای طراحی، محاسبه و نصب شبکه‌های بارنده خودکار (اسپرینکلرها) اطفاء حریق

برای دریافت فایل کلیک نمایید.

منبع تصویر دوم: 

Colorimetric Materials for Fire Gas Detection—A Review

آیا می دانستید زمان طلایی برای فرار از آتش سوزی در خانه پس از شروع آتش سوزی فقط 2 دقیقه بوده و پس از آن امکان خروج از ساختمان بسیار بسیار سخت و معمولا غیر ممکن می گردد.

در فیلم زیر آتش سوزی یک اتاق خواب بر اثر لوازم برقی روشن بر روی تختخواب شبیه سازی شده است. این اتاق پس از 2 دقیقه بطور کلی از بین می رود. بنابراین در صورت اطلاع رسانی به موقع به سازمان آتش نشانی کل اتاق در آتش خواهد سوخت . 

نصب سیستم کشف و اعلام حریق می تواند افراد را از وقوع آتش سوزی در کمتر از 1 دقیقه پس از آتش سوزی مطلع نموده و افراد می توانند با در دسترس داشتن خاموش کننده های دستی (کپسول آتش نشانی) آتش را خاموش نمایند و همچنین در صورت نصب سیستم های اطفای حریق اتوماتیک در صورت وقوع آتش سوزی ، این سیستم می تواند در کمتر از 1 دقیقه آتش را کنترل و آن را خاموش نماید.

دریافت فیلم

به علت عدم آموزش و تمرین فرار از آتش هر ساله تعداد بسیار زیادی کودک در اثر آتش سوزی در خانه جان خود را از دست می دهند و همچنین جان آتش نشانان زیادی که قصد نجات آنها را دارند به مخاطره می افتد . در این بین طرح ریزی فرار از آتش در خانه و مدرسه بسیار با اهمیت می باشد.

برای اینکه درک کنیم نقش آموزش و تمرین فرار از آتش چقدر می باشد ، در فیلم پایین  آتش سوزی و دود در منزل دو کودک شبیه سازی شده است.

در این فیلم یکی از کودکان آموزش و تمرین لازم را طی نموده است و دیگری فاقد آموزش و تمرین لازم می باشد. همان طور که در فیلم مشاهده می نمایید کودک اولی بطور استاندارد از آتش فرار نموده و کودک دیگر به علت ترس هیچ عکس العمل مناسبی نسبت به دود و آتش ندارد ، که اگر این آتش سوزی واقعی بود به احتمال بسیار زیاد جان خود را از دست داده بود. 

آموزش و تمرین فرار از آتش را جدی گرفته و در منزل و مدرسه آن را تمرین نمایید....

توجه توجه : زمان طلایی برای فرار افراد از آتش سوزی در خانه 2 دقیقه پس از شروع آتش سوزی می باشد.

دریافت فیلم

باتری لیتیوم-یون (به انگلیسی: Lithium-ion battery) یک خانواده از باتری‌های قابل شارژ است که در آن  زمان تخلیه، یون‌های لیتیم از الکترود منفی به سمت الکترود مثبت و در هنگام شارژ شدن وارونه حرکت می‌کنند. باتری‌های لیتیم-یون بالاترین چگالی انرژی را فراهم می‌سازند که تقریباً دو برابر انرژی قابل دسترسی از باتری‌های نیکل-کادمیم است. باتری‌های لیتیم-یون معمولاً برای تأمین نیروی لازم در دستگاه‌های الکترونیکی قابل حمل مورد استفاده قرار می‌گیرند.

آتش سوزی ناشی از یک باتری لیتیوم-یون در اسباب بازی های کودک!

نکته مهم در خصوص باتری لیتیوم-یون جلوگیری از شارژ پس از تکمیل و 100% شدن شارژ می باشد. همچنین توصیه می کنیم شارژ تلفن همراه کمتر از 20 درصد نرسد.

زمانی که دمای درون باتری بر اثر شارژ بیش از اندازه و یا ایرادات فنی به مرز 537 درجه سانتی گراد رسیده باشد باتری به یکباره منفجر خواهد شد.

در فیلم زیر یک اسباب بازی کودک که دارای باتری لیتیوم - یون می باشد به یکباره دچار آتش سوزی و انفجار می گردد.

آتش سوزی باتری لیتیوم- یون در طبقه آتش سوزی فلزات در نظر گرفته می شود.

نکته ویژه و عملیاتی جهت آتش نشانان گرامی در برخورد با آتش سوزی تجهیزات و ابزارهایی که دارای باتری لیتیوم-یون می باشند ، در صورت استفاده از آب جهت اطفای حریق امکان انفجار در صحنه عملیات بسیار زیاد خواهد بود.

برای کسب اطلاعات بیشتر به مقالات علمی ISI زیر مراجعه نمایید.

Investigation on the thermal hazards of 18650 lithium ion batteries by fire calorimeter

Investigation into the Fire Hazards of Lithium-Ion Batteries under Overcharging

Study of the fire hazards of lithium-ion batteries at different pressures

در تصویر بالا آتش نشانان واکنش آب و روغن داغ را طی 2.4 ثانیه تصویر برداری نموده اند. 

- نقشه پلان خانه خود را بکشید.

- تمام درها و پنجره ها را مشخص کنید.

- هر فضا را بررسى کنید و دو راه خروج براى آن پیدا کنید.

- تمام پنجره و درها باید به راحتى باز شوند تا شما بتوانید از آنها موقع خارج شدن استفاده کنید.

- مطمئن شوید که خانه شما مجهز به سیستم اعلام دود است. و دگمه تست آن را فشار دهید
تا مطمئن شوید تمام دستگاهها سالم هستند.

- یک مکانى را براى جمع شدن مشخص نمایید.

- این مکان باید خارج از ساختمان باشد که همه در آنجا جمع شوند.

- چک کنید که پلاک خانه یا آپارتمان شما از خیابان به راحتى دیده شود.

- نقشه فرارتان را با همه ساکنین خانه مطرح کنید.

- شماره آتش نشانى 125 را بخاطر بسپارید.

- نقشه فرار را با افراد خانه تمرین کنید.

دریافت
توضیحات: دریافت فایل