بسیاری از دستگاه های قابل حمل امروزی حاوی باتری های لیتیوم یون قابل شارژ هستند که سبک وزن، انرژی متراکم و ماندگاری طولانی دارند. دستگاه هایی مانند تلفن، تبلت، پاوربانک، رایانه، اسباب بازی، لوازم و ابزار و همچنین تجهیزات حرکتی مانند دوچرخه برقی و اسکوتر مطمئناً راحت هستند و زندگی ما را آسان می کنند. متأسفانه، شاهد افزایش قابل توجه آتش سوزی های مربوط به باتری های لیتیوم یونی در بسیاری از کاربردهای آن بوده ایم. مهم این است که همه ما خطرات را درک کنیم و در صورت بروز مشکل آماده آن باشیم.

نحوه تشخیص باتری لیتیوم یون

باتری‌های لیتیوم یونی (LiB) در فرمت‌های مختلف (به عنوان مثال استوانه‌ای، مسطح، مستطیلی، کیسه‌ای و مخصوص دستگاه) هستند و شناسایی آنها دشوار است زیرا در حال حاضر هیچ الزام یا استانداردی برای برچسب‌گذاری یا علامت‌گذاری وجود ندارد. بیشتر باتری‌های لیتیوم یونی دارای نوعی چاپ بر روی آنها هستند که شامل کلمات "یون لیتیوم"، "Li-ion"، "Li-po"، "Lithium-polymer" یا یک نوع دیگر از "Li" است. که نماد شیمی آن را نشان می دهد. اگر باتری قابل شارژ است و روی آن "Li" یا "Lithium" چاپ شده است، می توانید با خیال راحت فرض کنید که یک باتری لیتیوم یونی است.

باتری‌های لیتیومی غیرقابل شارژ یا یکبار مصرف، یا باتری‌های لیتیوم فلزی نیز باید با احتیاط رفتار شوند، زیرا می‌توانند فلز مذاب قابل اشتعال را خارج کنند و گازهای سمی در هنگام آتش‌سوزی منتشر کنند. آتش سوزی های کوچک شامل باتری های لیتیومی یکبار مصرف  باید به عنوان آتش سوزی باتری لیتیوم یونی تلقی شود . در جایی که مقادیر زیادی باتری لیتیوم فلزی استفاده یا ذخیره می شود، ممکن است به خاموش کننده های پودر خشک کلاس D ویژه نیاز باشد.

چرا باتری های لیتیوم یون آتش می گیرند؟

باتری های لیتیوم یونی دارای انرژی بسیار متراکم هستند و حاوی الکترولیت هایی هستند که بسیار قابل اشتعال هستند. چندین موقعیت وجود دارد که می تواند منجر به آتش گرفتن باتری های لیتیوم یون شود، از جمله موارد زیر می باشد:

• شارژ بیش از حد یا استفاده از تجهیزات شارژ غیرمنطبق و غیر استاندارد.
• گرمای بیش از حد یا قرار گرفتن در معرض گرما یا دمای شدید.
• صدمات فیزیکی (مانند افتادن، له کردن، سوراخ کردن و/یا لرزش).
• اتصال کوتاه، خرابی سلول باتری یا نقص سیستم.
• عیوب یا صدمات وارد شده در حین ساخت باتری.

هنگامی که باتری های لیتیوم یونی از کار می افتند، ممکن است دچار فرسایش حرارتی شوند. این شامل ترکیدن شدید یک یا چند سلول باتری، صدای خش خش و انتشار گازهای سمی، قابل اشتعال و انفجاری، و آتش سوزی شدید و خود به خودی است که خاموش کردن آن دشوار است.

منبع: آتش نشانی و نجات نیو ساوت ولز (به انگلیسی: New South Wales) یا "ولز جنوبی نو" نام یکی از ایالتهای شرقی استرالیا می‌باشد. مرکز این ایالت شهر سیدنی است که بزرگ‌ترین شهر و شناخته شده‌ترین شهر استرالیا است. ایالت نیو ساوت ولز پرجمعیت‌ترین ایالت استرالیاست که در جنوب شرق این کشور قرار گرفته‌است. این ایالت از شمال به کوئینزلند، از جنوب به ایالت ویکتوریا، از غرب به ایالت استرالیای جنوبی و از شرق به اقیانوس آرام محدود است و مساحتی بیش از ۸۰۰ هزار کیلومتر مربع دارد. 

سایت آتش نشانی و نجات نیو ساوت ولز NSW

ترجمه و ویرایش: hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

آتش چیست؟

یونانیان باستان معتقد بودند که آتش یکی از چهار عنصر اساسی است که همه چیز در جهان را تشکیل می دهد. در اساطیر تقریباً هر فرهنگی، آتش یک ماده مقدس است که زندگی یا قدرت می بخشد. آتش در واقع یک ماده نیست. هنگامی که به شعله های آتش می نگرید، نه یک شی، بلکه یک فرآیند - یک واکنش شیمیایی را مشاهده می کنید. این همان واکنش شیمیایی است که وقتی یک سیب خرد شده روی پیشخوان قهوه‌ای می‌شود، وقتی نقره کدر می‌شود یا زمانی که میخ آهنی زنگ می‌زند، روی می‌دهد.

این فرآیند اکسیداسیون است: ترکیب اکسیژن با ماده دیگری. تفاوت تعیین کننده بین آتش و سیب  سرعت است: آتش یک فرآیند اکسیداسیون است که بسیار سریع اتفاق می افتد، به طوری که نور، گرما و صدا آزاد می کند - اغلب با قدرت و شکوه کافی برای توجیه احترام قدیمی ها. آزاد شدن انرژی باعث افزایش دما، گاهی اوقات هزاران درجه می شود. و همچنین منجر به دود، ضایعات سمی از بقایای آتش می باشد.

مثلث آتش و یا چهار ضلعی آتش دارای سه جزء اصلی مورد نیاز برای شروع آتش می باشد:
1- سوخت (چیزی که می سوزد)
2- گرما (به اندازه کافی برای سوختن سوخت)
3- هوا (اکسیژن)

برای داشتن آتش سوزی باید هر سه جزء وجود داشته باشد. تا زمانی که یک یا چند جزء از بین نرود آتش ادامه دارد. در روش های سنتی برای اطفاء حریق می توان با حذف سوخت، گرما یا اکسیژن اقدام نمود.

در سال‌های اخیر، چهارمین مولفه - واکنش زنجیره‌ای مهار نشده - برای توضیح آتش اضافه شده است. این واکنش زنجیره ای بازخورد گرما به سوخت برای تولید سوخت گازی مورد استفاده در شعله است. به عبارت دیگر، واکنش زنجیره ای گرمای لازم برای حفظ آتش را فراهم می کند. 

در صورتی که روغن بسیار داغ گردد(بیش از 250 درجه سانتی گراد) دچار آتش سوزی می گردد و از دو طریق می توان آن را خاموش نمود در ابتدا باید شیر گاز را بسته و سپس درب ظرف را روی آن قرار بدهیم و یا می توانیم با یک پارچه غیر پلاستیکی ، پنبه ای یا نخی که نازک هم نبوده بصورت مرطوب می توان به آرامی بر روی ظرف گذاشته تا آتش خاموش گردد. توجه نمایید به هیچ عنوان درب ظرف و پارچه را تا زمانی که کاملا ظرف سرد نشده است بر ندارید چون می تواند مجددا دچار آتش سوزی گردد. به هیچ عنوان از آب برای خاموش کردن آتش استفاده نکنید.

آشپزی و پختن غذا در زمان نبودن افراد بسیار خطرناک بوده و آتش سوزی می تواند سریع رخ بدهد.

تبلیغات روی دیوارهای ساختمان ها در کانادا در خصوص رخ دادن سریع آتش سوزی در صورت پختن غذا بدون حضور افراد 

جاکلیدی تبلیغاتی در جهت پیشگیری از شروع آتش سوزی ناشی از پختن غذا در زمان عدم حضور افراد

تبلیغات در ایستگاه اتوبوس در کانادا در خصوص رخ دادن سریع آتش سوزی در صورت پختن غذا بدون حضور افراد 

هرگز پخت و پز خود را بدون مراقبت رها نکنید. در صورت ترک کردن منزل پخت و پز خود را متوقف نمایید.

تبلیغات  بر روی خودروهای آتش نشانی لندن با هدف فرهنگ سازی در زمینه پخت و پز و پیشگیری از شروع آتش سوزی در آشپزخانه ها

برای آشنایی کودکان با شغل آتش نشانی و ضرورت و اهمیت آن در جامعه یکی از مهم ترین ابزارهای آموزشی نرم افزارهای بازی می باشد. زمانی که کودکان می توانند به طور هم زمان در همان سن کم خود را در فضای مجازی به عنوان یک آتش نشان تصویر سازی نموده و از شرایط شغلی و عملیات هایی که آتش نشانان با آن روزانه روبرو هستند آشنا گردند. در این بین نرم افزارهای بسیار زیادی طراحی و ساخته شده است، کارشناسان سایت جامع آتش نشانی ایران پس از بررسی فراوان دو نرم افزار بازی زیر را در خصوص آشنایی با شغل و تجهیزات و ایستگاه آتش نشانی و عملیات هایی که آنها می روند معرفی می نماید. 

برای تهیه این دو نرم افزار بازی آتش نشانی که مناسب سنین 3 الی 6 سال می باشد می توانید به فروشگاه سایت مراجعه نمایید.

حمایت شما برای هر یک از این نرم افزارهای بازی آتش نشانی فقط 1000 تومان می باشد.

دود ناشی از آتش سوزی سمی بوده بنابراین توصیه می گردد همیشه در زمان آتش سوزی از نزدیکی زمین و با فاصله از لایه های دود به صورت چهار دست و پا از کانون آتش سوزی فرار نمایید.

این موضوع یک نکته کلیدی در نجات جان افراد در معرض آتش سوزی می باشد.

توصیه می گردد به صورت دوره ای نحوه فرار از آتش سوزی را به همراه خانواده در منزل تمرین نمایید.

ارائه راهکار به منظورارتقاءحفاظت وایمنی از ساختمان های بلند در برابر حریق (مطالعه موردی شهر تهران)

منبع تصویر دوم: 

Colorimetric Materials for Fire Gas Detection—A Review

منبع: Toronto Fire Service