جامع آتش نشانی ایران NFSI

برنامه ریزی و توسعه ایمنی و آتش نشانی ، مهندسی و مدیریت ایمنی آتش در ایران

ارزیابی استعداد آتش‌سوزی و کیفیت فرآیند اطفاء حریق در جنگل‌ها با استفاده از سنجش از دور

  • ۲۴۴۲

ارزیابی استعداد آتش‌سوزی و کیفیت فرآیند اطفاء حریق در جنگل‌ها با استفاده از سنجش از دور و سیستم‌های اطلاعات مکانی مطالعه موردی جنگل‌های شهرستان مریوان

پدیدآور: ایرج رحیمی
استاد راهنما: علی اسماعیلی
دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان
مقطع:کارشناسی ارشد
سال انتشار:1390
جنگل‌های شهرستان مریوان، واقع در در غرب استان کردستان در سال‌های اخیر متحمل آتش‌سوزی‌های قابل توجهی بوده است. تجربه در سطح جهانی و ملی نشان داده است که بازگرداندن شرایط اولیه به مناطق سانحه دیده کاری بس دشوار یا تقریبا غیر‌ممکن است. اما با در نظر گرفتن اقداماتی نظیر تدوین استراتژی‌های از پیش هشدار دهنده بحران، این امکان وجود دارد تا بتوان خطر آتش‌سوزی را در مناطق مختلف به حداقل رساند. داشتتن اطلاعات مستند در مورد ابعاد مختلف آتش‌سوزی، ابزاری بسیار ارزشمند در برنامه‌ریزی، مدیریت، و همچنین جلوگیری از آتش‌سوزی‌های آتی به شمار می‌آیند. در این زمینه، دانش استفاده از علم سنجش از دور و سیستم‌های اطلاعات مکانی (GIS) نقش بسزایی در مدیریت کارآمد و کاهش صدمات ناشی از سوانح ایفا می نماید. سنجش‌ازدور می‌تواند به‌طور منظم اطلاعات مفیدی را برای یک ناحیه فراهم می‌کند که این داده‌ها و اطلاعات استخراج شده از داده‌های ماهواره‌ای و تکنیک‌های سنجش از دور قابل انتقال به سیستم‌های اطلاعات مکانی نیز هستند که بدین وسیله می‌توان یک پایگاه داده‌ از شواهد مربوط به رویدادهای گذشته تهیه کرد و به همراه سایر اطلاعات در نقشه‌های خطر وارد نمود که به این ترتیب می توان نواحی بالقوه خطرناک را روی نقشه نشان داد. در این پژوهش پس از ارزیابی توانایی سنجش از دور و GIS درفراهم آوردن داده‌‌ها و پارامتر‌های مختلف موثر بر پتانسیل حریق و گسترش آتش‌‌سوزی، سعی شد ضمن ارائه‌ی مدلی با استفاده از آنالیز زمانی شاخص NDVI سنجنده مودیس پوشش علوفه‌ای از پوشش درختی جدا شود. سپس به‌همراه تحلیل و تلفیق فازی متغیرهای موثر (شاخص NDVI به عنوان یک متغیر دینامیک، و همچنین متغیرهای استاتیک شامل شیب، ارتفاع، و مسیر دسترسی) خروجی‌ها‌، شامل پراکندگی استعداد آتش‌سوزی و پراکندگی کیفیت اطفاء حریق استخراج گردید. نتایج نشان داد که مدل ارئه شده دارای همبستگی زیادی (بیش از 90 درصد) با تعداد آتش-سوزی‌های سال‌های 1386 تا 1388 دارد. نقشه‌ی ایجاد شده مبتنی بر اعمال مدل تعریف شده بر شاخص NDVI برای استان کردستان با گزارش‌های ارائه شده از رخداد آتش‌سوزی در سطح استان کاملا سازگار بود. همچنین همپوشانی قابل توجهی بین نقشه‌‌ی فازی پراکندگی استعداد آتش‌سوزی ایجاد شده بر اساس تصاویر ماهواره‌ای سنجنده مودیس سال 1388، با نقاط دارای رخداد آتش‌سوزی مربوط به سال 1389 وجود داشت.
منبع:پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران