جامع آتش نشانی ایران NFSI

برنامه ریزی و توسعه ایمنی و آتش نشانی ، مهندسی و مدیریت ایمنی آتش در ایران

استانداردسازی و ارتقاء ایمنی در تونل‌های راه

  • ۲۰۳۶

استانداردسازی و ارتقاء ایمنی در تونل‌های راه

پدیدآور: سجاد سپهوند 
استاد راهنما: سیدجعفر حجازی 
استاد مشاور: فرهاد مهریاری
دانشگاه: شهید چمران اهواز، دانشکده مهندسی
مقطع:کارشناسی ارشد
سال انتشار:1391
در دهه اخیر ساخت تونل‌های راه در ایران رشد چشم‌گیری داشته، بطوریکه از پایان سال 1383 تا پایان 1390 طول تونل‌های مورد بهره‌برداری 176 درصد افزایش یافته است. در حالی‌که طی همین دوره طول شبکه راه‌های غیر روستایی کشور تنها 16 درصد افزایش یافته است. در حوادث تونل بدلیل محدود بودن فضای داخل و احتمال وقوع آتش سوزی، انفجار و آزاد شدن گازهای سمی یا مایعات فرّار، تلفات انسانی و خسارات وارده به سازه‌ی تونل، خودروها و محیط زیست تشدید می‌گردد، لذا مسئله استانداردسازی ایمنی در تونل ضرورت و اهمیت ویژه-ای دارد. در این پژوهش استانداردسازی و ارتقاء ایمنی طی سه مرحله‌ی شناسایی عوامل موثر بر ایمنی، سنجش ایمنی و تحلیل راهکارهای ارتقاء ایمنی، انجام شده است. ابتدا عوامل موثر بر ایمنی شناسایی و نقش هر یک بررسی شده، سپس یک روش جهت ارزیابی کمی ایمنی و تعریف و تعیین امتیاز ایمنی در تونل ارائه شده است. در روش ارائه شده علاوه بر سنجش ایمنی، سطوح مختلف آن از جمله سطح ایمنی قابل قبول نیز تعیین گردیده است. جهت ارتقاء ایمنی، بهبود عملکرد عوامل موثر بر ایمنی یک ضرورت محسوب می‌شود، اما بدلیل اینکه امکان بهبود ملزومات کلیه عوامل به دلایلی از جمله محدودیت‌های اقتصادی میسر نیست، عوامل موثر بر ایمنی ضرورتا اولویت‌بندی شده‌اند. در این راستا از نرم افزار Expert choice که بر مبنای قضاوت کارشناسی می‌باشد، استفاده شده است. بنا بر نتایج بدست آمده از این مطالعه، مدیریت و پایش ترافیک، مدیریت خدمات اضطراری و هندسه‌ی تونل و راه به‌ترتیب با سهم 24، 21 و 19 درصد بیشترین تاثیر را در ایمنی تونل دارند. در نتیجه بهبود عملکرد در سه عامل فوق نسبت به دیگر عوامل، تاثیر بیشتری در ارتقاء ایمنی دارد. دو راهکار تکمیلی نیز جهت اصلاح اولویت‌بندی، با توجه به ارزیابی شرایط موجود در تونل، بویژه وضعیت کارایی و عملکرد اجزای مختلف تونل ارائه شده است.