جامع آتش نشانی ایران NFSI

برنامه ریزی و توسعه ایمنی و آتش نشانی ، مهندسی و مدیریت ایمنی آتش در ایران

الزامات ابعادی راه خروج در NFPA 101

  • ۶۴

استاندارد NFPA 101 (Life Safety Code) الزامات دقیقی برای ابعاد و مشخصات راههای خروج (Means of Egress) تعیین کرده است. این الزامات برای تضمین ایمنی و امکان تخلیه سریع و ایمن افراد در شرایط اضطراری طراحی شده اند. در زیر مهمترین الزامات ابعادی راههای خروج بر اساس ویرایش ۲۰۲۱ NFPA 101 آورده شده است:

--- 

### ۱. حداقل عرض مسیر خروج (Corridor/Exit Passageway Width)  

- حداقل عرض برای مسیرهای خروج:  

  - در ساختمانهای جدید: ۴۴ اینچ (۱۱۱.۸ سانتیمتر) برای مناطق با تراکم جمعیت بالا (مانند فضاهای تجاری یا آموزشی).  

  - در ساختمانهای موجود: ۳۶ اینچ (۹۱.۴ سانتیمتر) در صورت تأیید مقامات محلی.  

  - استثنا: در برخی موارد مانند مسیرهای خروج تک ظرفیتی (مثلاً اتاقهای کوچک)، عرض میتواند کمتر باشد (حداقل ۲۸ اینچ یا ۷۱ سانتیمتر).  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Section 7.3.1.1.

---

### ۲. ارتفاع سقف و فضای سر (Ceiling Height & Headroom)  

- حداقل ارتفاع آزاد (Clear Height):  

  - ۷ فوت و ۶ اینچ (۲۲۸.۶ سانتیمتر) در تمام مسیرهای خروج.  

  - استثنا: در ساختمانهای موجود با سقفهای شیبدار، حداقل ارتفاع ۶ فوت و ۸ اینچ (۲۰۳ سانتیمتر) مجاز است.  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Section 7.3.1.2.

---

### ۳. ابعاد دربهای خروج (Door Dimensions)  

- حداقل عرض درب:  

  - ۳۲ اینچ (۸۱.۳ سانتیمتر) برای دربهای تک لنگه.  

  - ۴۸ اینچ (۱۲۱.۹ سانتیمتر) برای دربهای دولنگه (هر لنگه حداقل ۲۴ اینچ).  

- حداقل ارتفاع درب: ۸۰ اینچ (۲۰۳ سانتیمتر).  

- حداکثر پیش آمدگی درب به داخل مسیر خروج: ۷ اینچ (۱۷.۸ سانتیمتر) هنگام باز شدن.  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Sections 7.2.1.2 & 7.2.1.3.

---

### ۴. پله های خروج (Stairs)  

- حداکثر ارتفاع پله (Riser Height): ۷ اینچ (۱۷.۸ سانتیمتر).  

- حداقل عمق پله (Tread Depth): ۱۱ اینچ (۲۷.۹ سانتیمتر).  

- حداقل عرض پله: ۴۸ اینچ (۱۲۱.۹ سانتیمتر) برای پله های جدید در ساختمانهای عمومی.  

- حداکثر تعداد پله در یک ردیف: ۱۶ پله قبل از نیاز به پاگرد (Landing).  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Sections 7.2.2.2 & 7.2.2.3.

---

### ۵. پاگردها (Landings)  

- حداقل طول پاگرد: برابر با عرض پله (حداقل ۴۸ اینچ یا ۱۲۲ سانتیمتر).  

- حداکثر اختلاف سطح در پاگرد: ۱/۴ اینچ (۶.۴ میلیمتر).  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Section 7.2.2.3.3.

---

### ۶. دست اندازها (Handrails)  

- ارتفاع دست انداز: بین ۳۴ تا ۳۸ اینچ (۸۶ تا ۹۶.۵ سانتیمتر) از لبه پله.  

- فاصله دست انداز از دیوار: حداقل ۱.۵ اینچ (۳.۸ سانتیمتر).  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Section 7.2.2.4.

---

### ۷. مسیرهای قابل دسترسی (Accessible Routes)  

- حداقل عرض برای ویلچر: ۳۶ اینچ (۹۱.۴ سانتیمتر) مطابق ADA (Americans with Disabilities Act).  

- فضای چرخش ویلچر: ۶۰ اینچ (۱۵۲.۴ سانتیمتر) قطر.  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Annex A.7.2.12.

---

### ۸. الزامات خاص برای کاربریهای مختلف (Occupancy-Specific)  

- مراکز بهداشتی-درمانی (Healthcare):  

  - عرض مسیر باید امکان عبور تخت بیمار (Stretcher) را فراهم کند (حداقل ۴۸ اینچ یا ۱۲۲ سانتیمتر).  

- سینماها و سالنهای اجتماعات:  

  - عرض مسیر خروج به ازای هر ۱۰۰ نفر: ۰.۳ اینچ (۰.۷۶ سانتیمتر) محاسبه میشود.  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapters 18-20 (Healthcare), Chapter 12/13 (Assembly).

---

### ۹. موانع در مسیر خروج (Obstructions)  

- ممنوعیت قرار دادن اشیاء در مسیر خروج: هیچ شیئی نباید عرض مسیر را به کمتر از حداقل مجاز کاهش دهد.  

- حداکثر پیش آمدگی تجهیزات (مثل تابلوها): ۴ اینچ (۱۰.۲ سانتیمتر) در ارتفاع بالای ۸۰ اینچ (۲۰۳ سانتیمتر).  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Section 7.1.10.

---

### ۱۰. مسیرهای خروج در محیطهای پرخطر (High Hazard Areas)  

- حداقل عرض اضافی: ۱۰% بیشتر از محاسبات معمول برای امکان تخلیه سریعتر.  

منبع: NFPA 101 (2021), Chapter 7, Annex A.7.3.1.1.

---

### نکات مهم:  

- تمام ابعاد باید بدون در نظر گرفتن موانع موقت (مثل مبلمان) محاسبه شوند.  

- الزامات فوق عمومی هستند و ممکن است بسته به نوع کاربری ساختمان (Occupancy Classification) تغییر کنند.  

- بازرسی دورهای مسیرهای خروج برای اطمینان از رعایت ابعاد الزامی است.  

برای جزئیات دقیقتر، به فصل ۷ NFPA 101 (Means of Egress) و جداول مربوط به هر کاربری مراجعه کنید. 🔥🚪

http://Iran125.ir