جامع آتش نشانی ایران NFSI

برنامه ریزی و توسعه ایمنی و آتش نشانی ، مهندسی و مدیریت ایمنی آتش در ایران

استانداردسازی و ارتقاء ایمنی در تونل‌های راه

  • ۲۲۷۸

استانداردسازی و ارتقاء ایمنی در تونل‌های راه

پدیدآور: سجاد سپهوند 
استاد راهنما: سیدجعفر حجازی 
استاد مشاور: فرهاد مهریاری
دانشگاه: شهید چمران اهواز، دانشکده مهندسی
مقطع:کارشناسی ارشد
سال انتشار:1391
در دهه اخیر ساخت تونل‌های راه در ایران رشد چشم‌گیری داشته، بطوریکه از پایان سال 1383 تا پایان 1390 طول تونل‌های مورد بهره‌برداری 176 درصد افزایش یافته است. در حالی‌که طی همین دوره طول شبکه راه‌های غیر روستایی کشور تنها 16 درصد افزایش یافته است. در حوادث تونل بدلیل محدود بودن فضای داخل و احتمال وقوع آتش سوزی، انفجار و آزاد شدن گازهای سمی یا مایعات فرّار، تلفات انسانی و خسارات وارده به سازه‌ی تونل، خودروها و محیط زیست تشدید می‌گردد، لذا مسئله استانداردسازی ایمنی در تونل ضرورت و اهمیت ویژه-ای دارد. در این پژوهش استانداردسازی و ارتقاء ایمنی طی سه مرحله‌ی شناسایی عوامل موثر بر ایمنی، سنجش ایمنی و تحلیل راهکارهای ارتقاء ایمنی، انجام شده است. ابتدا عوامل موثر بر ایمنی شناسایی و نقش هر یک بررسی شده، سپس یک روش جهت ارزیابی کمی ایمنی و تعریف و تعیین امتیاز ایمنی در تونل ارائه شده است. در روش ارائه شده علاوه بر سنجش ایمنی، سطوح مختلف آن از جمله سطح ایمنی قابل قبول نیز تعیین گردیده است. جهت ارتقاء ایمنی، بهبود عملکرد عوامل موثر بر ایمنی یک ضرورت محسوب می‌شود، اما بدلیل اینکه امکان بهبود ملزومات کلیه عوامل به دلایلی از جمله محدودیت‌های اقتصادی میسر نیست، عوامل موثر بر ایمنی ضرورتا اولویت‌بندی شده‌اند. در این راستا از نرم افزار Expert choice که بر مبنای قضاوت کارشناسی می‌باشد، استفاده شده است. بنا بر نتایج بدست آمده از این مطالعه، مدیریت و پایش ترافیک، مدیریت خدمات اضطراری و هندسه‌ی تونل و راه به‌ترتیب با سهم 24، 21 و 19 درصد بیشترین تاثیر را در ایمنی تونل دارند. در نتیجه بهبود عملکرد در سه عامل فوق نسبت به دیگر عوامل، تاثیر بیشتری در ارتقاء ایمنی دارد. دو راهکار تکمیلی نیز جهت اصلاح اولویت‌بندی، با توجه به ارزیابی شرایط موجود در تونل، بویژه وضعیت کارایی و عملکرد اجزای مختلف تونل ارائه شده است.

طراحی سیستم تهویه تونل ملت و شبیه‌سازی آتش به کمک نرم‌افزار Fluent

  • ۳۰۱۲

طراحی سیستم تهویه تونل ملت و شبیه‌سازی آتش به کمک نرم‌افزار Fluent

 پدیدآور: پیمان رشیدی
استاد راهنما: حسن مدنی
استاد راهنما: عزت‌اله مظفری 
استاد مشاور: مصطفی شریف‌زاده
دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، دانشکده مهندسی معدن
مقطع : کارشناسی ارشد
سال انتشار:1390

در تحقیق پیش رو، انتخاب سیستم تهویه برای تونل های شمالی و جنوبی ملت، مورد بررسی قرار گرفت؛ بدین منظور، میزان هوای مورد نیاز برای شدیدترین شرایط آلایندگی در داخل تونل های شمالی و جنوبی محاسبه شد. با استفاده از روش استاندارد جهانی کمیته پیارک در تعیین میزان آلودگی تونل ها، میزان هوای مورد نیاز برای ترقیق تونل های شمالی و جنوبی به ترتیب 1872 و 1100 مترمکعب در ثانیه بدست آمد؛ با بررسی میزان سرعت طولی جریان هوا در هر دو تونل، پس از اطمینان از عدم کارآمدی روش تهویه طولی به کمک جت فن، روش تهویه به کمک زوج دویل های میانی مورد بررسی قرار گرفت. محاسبات تهویه امکان به کارگیری این روش را مثبت ارزیابی کرد؛ محاسبات نشان داد که امکان تهویه تونل جنوبی به کمک یک و دو زوج دویل میانی و تونل شمالی به کمک دو زوج دویل میانی، فراهم است. برای تهویه تونل های شمالی و جنوبی ملت به روش زوج دویل های میانی، بادبزن های محوری معدنی، تولیدی گروه TLT مناسب تشخیص داده شد. این بادبزن ها توان تامین هوا تا 1200 متر مکعب بر ثانیه و فشار نهایی تا 7000 پاسکال را دارند.برای بررسی نحوه تعامل رفتار سیستم تهویه با آتش و دود ناشی از حریق، 1200 متر انتهایی تونل شمالی ملت، بر اساس روش تهویه به کمک دو زوج دویل میانی، شامل فن های محوری و جت فن ها مدلسازی شد. بر اساس سناریو انتخابی، حریق یک دستگاه کامیونت حمل مواد سوختی به شدت 30 مگاوات، در داخل تونل، به کمک نرم افزار فلوئنت شبیه سازی شد. سرعت طولی جریان هوا در داخل تونل، قبل و حین حریق و اندازه سرعت بحرانی در حین حریق بررسی شد. نتایج مدلسازی، سرعت جریان طولی در تونل را با تقریب مناسب، نزدیک به مقدار عددی سرعت حاصل از محاسبات نشان داد؛ همچنین مشاهده شد که در صورت تشخیص سریع آتش و کنترل جریان هوای ناشی از فن های محوری، آشفتگی آتش کنترل و از سرایت آن به سایر خودروها پیش‌گیری می گردد. نشان داده شد، تامین سرعت بحرانی به کمک جت فن ها بسیار ساده تر و آشفتگی آتش در فرآیند ممانعت از عقب زدگی دود ناشی از حریق، با به کارگیری جت فن ها نسبت به فن های محوری دویل های تهویه، کمتر است. مشاهده شد در ترکیب جت فن با سایر روش های طولی، ایجاد جریان طولی نزدیک به سرعت بحرانی محاسباتی، توسط سایر تجهیزات تهویه، در هنگام آتش سوزی، بازدهی مناسب جت فن ها در تامین سرعت بحرانی را به همراه خواهد داشت.

منبع:پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران