سلام بچه‌های قهرمان!

امروز می‌خواهیم با هم درباره یک موضوع خیلی مهم و هیجان‌انگیز صحبت کنیم: ایمنی در برابر آتش! شاید فکر کنید آتش خیلی جالب است، اما اگر درست از آن مراقبت نکنیم، می‌تواند خطرناک باشد. پس باید یاد بگیریم که چطور آتش را کنترل کنیم و چطور خودمان را از خطرات آتش‌سوزی نجات دهیم.

۱. آتش اسباب‌بازی نیست!

آتش خیلی مفید است، مثلاً وقتی شمع روشن می‌کنیم یا بخاری را روشن می‌کنیم، ولی آتش چیزی نیست که با آن بازی کنیم! مثال: فرض کنید شما در خانه دارید با کبریت بازی می‌کنید و ناگهان شعله آتش به پرده نزدیک می‌شود. اگر پرده آتش بگیرد، ممکن است خیلی سریع کل خانه آتش بگیرد. پس وقتی کبریت یا فندک در دست شماست، باید یاد بگیرید که هیچ‌وقت با آن‌ها بازی نکنید. کبریت و فندک مثل اسباب‌بازی نیستند، باید فقط بزرگ‌ترها از آن‌ها استفاده کنند. اگر دیدید که چیزی آتش گرفت، سریع به یک بزرگ‌تر بگویید. هرگز نباید با آتش بازی کنید؛ این کار می‌تواند خطرناک باشد.

۲. اگر لباستون آتش گرفت، چکار باید بکنید؟

ممکنه یه روز لباس شما آتش بگیره. خیلی ترسناک است، اما اگر بدونید باید چی کار کنید، همه چیز بهتر می‌شود. مثال: فرض کنید در حال بازی هستید و لباس شما به طور تصادفی به شمع نزدیک می‌شود و شعله می‌زند. اگر شما بدون فکر فرار کنید، ممکن است آتش سریع‌تر پخش شود و به بدن شما آسیب برسد. پس باید یاد بگیرید که در این موقعیت چه کار کنید. نترسید! اولین کار اینه که فرار نکنید! باید بایستید، روی زمین بیفتید و بغلتید تا آتش خاموش بشه. وقتی این کار رو انجام بدید، آتش نمی‌تونه بیشتر بشه و خاموش میشه.

۳. اگر دود زیاد شد، چطور فرار کنیم؟

وقتی آتش‌سوزی می‌شود، دود خیلی خطرناک است. مثال: تصور کنید در اتاقتان نشسته‌اید و آتش‌سوزی در یکی از اتاق‌های خانه رخ می‌دهد. دود کم‌کم وارد اتاق شما می‌شود و نفس کشیدن سخت می‌شود. باید بدونید که چطور در این شرایط حرکت کنید. دود بالا می‌رود، پس شما باید دولا بشید و سینه‌خیز حرکت کنید تا از دود در امان بمانید. دستتان را روی در بگذارید تا ببینید که داغ است یا نه. اگر داغ بود، در را باز نکنید. اگر در بسته است، بروید کنار پنجره، دستمالی بردارید و کمک بخواهید. در این موقعیت، می‌توانید با تکان دادن دستمال توجه آتش‌نشان‌ها را جلب کنید.

۴. وسایل‌تان را برندارید! بچه‌ها، وقتی یک آتش‌سوزی اتفاق می‌افته، مهم‌ترین چیز اینه که فقط به فکر نجات خودتون باشید!

مثال: فرض کنید وقتی آتش‌سوزی شروع می‌شود، گوشی شما روی میز است و شما می‌خواهید آن را بردارید. اما این کار می‌تواند وقت شما را تلف کند و باعث شود که شما دیر به مکان امن برسید. هیچ‌وقت برای برداشتن عروسک یا گوشی برنگردید. جان شما خیلی مهم‌تر از همه چیز است. فقط فرار کنید.

۵. شماره آتش‌نشانی چنده؟

باید همیشه شماره آتش‌نشانی رو یاد داشته باشید، چون اگه روزی روزگاری آتش‌سوزی شد، باید سریع کمک بخواهید. مثال: تصور کنید که یک آتش‌سوزی در خانه اتفاق می‌افتد و در این لحظه، باید سریعاً شماره آتش‌نشانی را بگیرید تا آتش‌نشان‌ها برای کمک بیایند. ۱۲۵ شماره آتش‌نشانی است. اگر دیدید چیزی آتش گرفت یا کسی در خطر است، فوراً زنگ بزنید و بگید چی آتش گرفته، کجا هستید یعنی آدرس خونه شما کجاست و چی کار باید بکنید. یادتون باشه آتش‌نشانی به ما کمک می‌کنه تا از آتش نجات پیدا کنیم!

۶. تمرین فرار!

تو خونه یا مدرسه باید همیشه بدونید که چطور باید سریع از هر جایی فرار کنید. مثال: یک روز شما با دوستانتان در مدرسه مشغول بازی هستید که ناگهان صدای زنگ آتش‌سوزی می‌آید. باید فوراً به سمت در خروجی مدرسه بروید و بدون هیچ توقفی از ساختمان خارج شوید. اگر از قبل این تمرین‌ها را نکرده باشید، ممکن است کمی گیج شوید. پس باید از قبل بدانید که کجا باید بروید و چطور باید سریع و بی‌دغدغه از جایی که هستید خارج شوید. با خانواده‌تون نقشه فرار درست کنید و تمرین کنید که از کدام در فرار کنید. فرار از راه درست به شما کمک می‌کنه که همیشه آماده باشید.

۷. آتش‌نشان‌ها قهرمان‌های ما هستند!

آتش‌نشان‌ها قهرمانان واقعی هستند! مثال: فرض کنید آتش‌نشان‌ها به محل آتش‌سوزی می‌آیند. آن‌ها لباس‌های سنگین، کلاه و ماسک دارند که ممکن است اول به نظر ترسناک بیاید. اما یادتان باشد که این لباس‌ها برای محافظت از آن‌هاست تا بتوانند شما را نجات دهند. وقتی آتش‌نشان‌ها را دیدید، نباید بترسید. چون اونا اومدن تا شما رو نجات بدن.

حتی اگه لباس مخصوص پوشیدن و ماسک دارن، این‌ها نشونه شجاعتشونه. اونا برای کمک به شما اومدن. نتیجه‌گیری: یادتون باشه، امروز یاد گرفتید: آتش اسباب‌بازی نیست! اگه لباستون آتش گرفت، باید بایستید، بیفتید و بغلتید! وقتی دود زیاد شد، دولا بشید و فرار کنید! شماره ۱۲۵ رو یاد داشته باشید و در شرایط خطر کمک بخواهید. هیچ‌وقت برای برداشتن وسایل توی آتش برنگردید! حالا شما آتش‌نشان‌های کوچولو هستید! با این اطلاعات شما می‌توانید در مواقع خطر خیلی خوب عمل کنید. همیشه شجاع و آماده باشید!

آتش‌سوزی‌ها بر اساس نوع ماده سوختنی و ویژگی‌های احتراق، به پنج کلاس A، B، C، D و K تقسیم می‌شوند. این طبقه‌بندی توسط NFPA (انجمن ملی حفاظت از حریق آمریکا) تعیین شده است و نقش مهمی در انتخاب روش‌های صحیح اطفای حریق دارد. در این مقاله، به بررسی تخصصی هر کلاس حریق و روش‌های مناسب برای کنترل آن می‌پردازیم.

---

۱. حریق کلاس A – مواد جامد قابل اشتعال

ویژگی‌ها:

این نوع آتش‌سوزی شامل مواد جامدی است که پس از سوختن، خاکستر باقی می‌گذارند. نمونه‌هایی از این مواد عبارت‌اند از:

✔ چوب، کاغذ و پارچه

✔ پلاستیک‌های قابل اشتعال

✔ برخی زباله‌های آلی

روش‌های اطفا:

✅ آب: خنک کردن ماده سوختنی و کاهش دما

✅ خاموش‌کننده‌های کف (Foam): ایجاد لایه‌ای برای جلوگیری از رسیدن اکسیژن به آتش

✅ پودر خشک ABC: مهار احتراق از طریق قطع واکنش زنجیره‌ای

---

۲. حریق کلاس B – مایعات و گازهای قابل اشتعال

ویژگی‌ها:

✔ شامل مایعاتی مانند بنزین، نفت، الکل و رنگ

✔ گازهای قابل اشتعال مانند پروپان و بوتان

✔ بدون تولید خاکستر پس از احتراق

روش‌های اطفا:

✅ خاموش‌کننده‌های کف (Foam): تشکیل لایه‌ای روی سطح مایع و جلوگیری از تبخیر

✅ دی‌اکسید کربن (CO₂): کاهش اکسیژن و خفه کردن آتش

✅ پودر خشک BC: قطع واکنش احتراق

❌ عدم استفاده از آب: آب می‌تواند باعث پخش شدن مایع و گسترش آتش شود.

---

۳. حریق کلاس C – تجهیزات الکتریکی

ویژگی‌ها:

✔ شامل تابلوهای برق، سیم‌کشی و دستگاه‌های الکتریکی

✔ خطر برق‌گرفتگی در صورت استفاده از مواد نامناسب

روش‌های اطفا:

✅ قطع برق: اولین اقدام برای کاهش خطر برق‌گرفتگی

✅ دی‌اکسید کربن (CO₂): کاهش اکسیژن بدون ایجاد رسانایی الکتریکی

✅ پودر خشک BC یا ABC: جلوگیری از ادامه احتراق بدون آسیب به تجهیزات

❌ عدم استفاده از آب و کف: خطر برق‌گرفتگی و گسترش آتش را افزایش می‌دهد.

---

۴. حریق کلاس D – فلزات قابل اشتعال

ویژگی‌ها:

✔ شامل فلزاتی مانند منیزیم، تیتانیوم، سدیم و پتاسیم

✔ واکنش شدید برخی فلزات با آب و ایجاد خطر انفجار

روش‌های اطفا:

✅ پودر مخصوص فلزات (گرافیت، کلرید سدیم): حذف اکسیژن و کنترل دمای فلز

❌ عدم استفاده از آب و CO₂: برخی فلزات در تماس با آب یا دی‌اکسید کربن واکنش شدید نشان داده و خطر انفجار ایجاد می‌کنند.

---

۵. حریق کلاس K – روغن‌ها و چربی‌های آشپزی

ویژگی‌ها:

✔ شامل روغن‌های گیاهی و حیوانی در آشپزخانه‌ها

✔ دمای احتراق بالا و خطر واکنش شدید با آب

روش‌های اطفا:

✅ خاموش‌کننده‌های شیمیایی تر (Wet Chemical): ایجاد واکنش صابونی و کاهش دما

✅ پوشاندن آتش با درپوش فلزی: جلوگیری از تماس اکسیژن با روغن

❌ عدم استفاده از آب: باعث پرتاب روغن داغ و گسترش آتش می‌شود.

---

جمع‌بندی و نکات کلیدی

هر نوع حریق نیاز به روش خاصی برای اطفا دارد و استفاده از ماده اشتباه می‌تواند خطرات بیشتری ایجاد کند.

خاموش‌کننده‌های چندمنظوره مانند پودر ABC در بسیاری از مواقع مفید هستند، اما برای فلزات و روغن‌های آشپزی باید از مواد تخصصی استفاده شود.

شناخت این طبقه‌بندی برای آتش‌نشانان، کارکنان صنعتی و حتی عموم مردم ضروری است.

با رعایت استانداردهای NFPA و انتخاب روش‌های صحیح، می‌توان خسارات ناشی از حریق را به حداقل رساند.

آتش نشان کیست؟

آتش نشان ها افرادی بسیار شجاع و باشهامت، باهوش و قوی و مهربان و دلسوز هستند ، که در مواقع خطر به ما کمک می کنند.

آتش نشان ها برای کنترل و خاموش کردن آتش آموزش دیده اند. آتش نشانان باید به سرعت و به عنوان یک تیم برای جلوگیری از گسترش آتش کار کنند. آنها شیلنگ ها را به شیرهای آتش نشانی متصل می کنند و پمپ هایی را برای تغذیه شیلنگ ها برای کمک به کنترل آتش کار می کنند. آنها همچنین ممکن است نیاز به نجات افرادی داشته باشند که در داخل ساختمان های در حال سوختن گیر افتاده اند. آتش نشانان ممکن است برای روزها در صحنه اضطراری بمانند و بازماندگان را نجات دهند و به درمان پزشکی کمک کنند.

آتش نشانان همچنین به موارد اضطراری غیر آتش سوزی مانند تصادفات جاده ای و فوریت های پزشکی پاسخ می دهند. آتش نشانان علاوه بر نقش خود در موقعیت های اضطراری، تمرین ها و آموزش هایی را انجام می دهند، تجهیزات خود را تمیز و نگهداری می کنند، گزارش هایی را در مورد شرایط اضطراری تهیه می کنند و آموزش عمومی در مورد ایمنی آتش نشانی ارائه می دهند.

آتش نشان شبیه کیست؟

شبیه سربازانی که از جانشان میگذرند و برای نجات جان مردم و حیوانات در خطر، جان خود را به خطر می اندازد.

کار آتش نشان چیست؟

نجات دادن کسانی که در آتش و یا آسانسور و یا پله برقی گیر کردند و یا در موقعیت های خطرناک هستند.

نجات دان کسانی که در چاه و یا معدن افتادن و یا دستشان در چرخ گوشت مانده و یا کسانی که به هر دلیلی در حال خفه شدن هستند .نجات دادن مردم از صحنه تصادف و غیره. البته کار آتش نشانان آموزش و راهنمایی مردم برای پیشگیری و جلوگیری از رخ دادن حوادثی مثل آتش سوزی ، انفجار و خیلی حوادث دیگر می باشد.

شرایط شغل آتش نشان

شرایط شغل آتش نشانی:باید حداقل 18سال سن داشته باشد و حداکثر 25 سال سن داشته باشه و قدشان هم تقریبا 170سانتی متر باشه و بدنشان هم کاملا سالم باشه و دانش و اطلاعات کافی درباره چیزهای مختلف داشته باشند.

وظایف آتش نشان

1. حمل و نقل وسایل و تجهیزات آتش نشانی
2. کنترل کردن و خاموش کردن آتش
3. نجات مصدومان و قربانیان از محل های آتش سوزی، صحنه تصادفات و سایر موقعیت های خطرناک
4. کنترل کردن نشت مواد شیمیایی و خطرناک
5. نظارت بر عملیات های آتش نشانی و کار آتش نشان ها (مخصوص مسئولان تیم آتش نشانی)
6. تهیه گزارشات روزانه ازعملیات ها (مخصوص مسئولان تیم آتش نشانی)
7. برگزاری دوره های آموزشی در مدارس و سایر مراکز اجتماعی
8. بازرسی ساختمان ها برای اطمینان یافتن از رعایت شدن مسایل ایمنی در برابر آتش در آنها
9. ارائه مشاوره به ساخت ساختمان ها در خصوص رعایت موارد ایمنی در برابر آتش سوزی

خطرات شغل آتش نشانی

سوختگی، شکستگی، انفجار، مواد شیمیایی و گازهای سمی ، سقوط و … است. 

آتش نشان ها چه لباسی می پوشند.

اکثرا لباس قرمز و نارنجی و زرد با نوار زرد رنگ شب نما می پوشند.

چه کسانی می توانند آتش نشان شوند ؟

هم خانم ها و هم آقایان در صورت داشتن شرایط لازم می توانند آتش نشان شوند.

 آتش نشان در کجاها کار می کنند؟

مکان و زمان آتش نشان ها مشخص نیست ولی جای مشخصی به نام ایستگاه های آتش نشانی دارند که همه آنها در آنجا جمع می شوند و در مواقع اضطراری به طرف ماموریت با عجله می روند.

تجهیزات فردی آتش نشان:

ماسک

محافظ گوش

جلیقه

کفش ایمنی                                                                                     

لباس کار

کپسول آتش نشانی

آچار آتش نشانی

عینک ایمنی

ساعت کار و شرایط کار آتش نشان:

به صورت شیفتی(یعنی مثلا یک روز کامل به کار مشغول هستند و دو روز را در استراحت می باشند) کار میکنند ولی امکان دارد برای کمک اورژانسی به همکارانش از استراحت خودش بگذرد.

چکار کنیم که آتش نشان بشویم ؟

شجاع و نترس باشیم

مردم را دوست داشته باشیم

مهربان و دلسوز باشیم

خود انضباطی و دقت

مهارت گزارش نویسی از اتفاقات و حوادث

کار تیمی را دوست داشته باشیم

این شغل رو دوست داشته باشیم

با ادب و خوش اخلاق باشیم

توجه:

هیچ وقت نباید برای شوخی و یا بازیگوشی با این شماره تماس بگیرید، شاید کسی در جایی جانش در خطر باشد و به این آتش نشان های مهربان نیاز داشته باشد. پس فقط زمانی که حادثه ای اتفاق افتاد باید با شماره 125 تماس گرفت.

یزد- ایرنا - که سه شنبه هفته گذشته با فداکاری به دل آتش زد تا دختر چهار ساله‌ همسایه در میبد یزد را از سوختن و مرگ نجات دهد، خود گرفتار آتش شد و پس از ۶ روز دست و پنجه نرم کردن با مرگ، تسلیم تقدیر الهی شد.

What is a code  /  What is a standard

کدها (Codes) مجموعه ای از قوانین وضع شده در یک شهر، ایالت و یا کشور است. زمانی که یک ساختمان در قلمرو یک شهر یا کشور ساخته می شود، حتماً باید مطابق با قوانین اجباری (کدهای) آنجا ساخته شود. کدها جنبه حقوقی و قانونی دارند لذا اجرای آن ها اجباری است.

برخلاف کد، استاندارد (Standard) معیار و وسیله ای برای سنجش و مقایسه پارامترهایی از قبیل کیفیت، کمیت، اندازه، شکل و مقدار است و جنبه پیشنهادی دارد.استفاده از استاندارد الزامی نبوده و بحث حقوقی را به همراه ندارد. تنها زمانی اجرای استاندارد اجباری می شود که آن استاندارد بخشی از یک قرارداد بوده و رعایت آن استاندارد طبق آن قرارداد الزام شده باشد و یا بخشی از یک دستور العمل قانونی شده باشد. کدها نمونه ای از استانداردهای اجباری هستند که جنبه حقوقی و قانونی دارند. در واقع استاندارد می تواند یک کد شده و استفاده از آن اجباری شود. 

Specificationها الزامات خاصی است که خارج از کد یا استاندارد می‌باشد و شرکت ها و سازمان های خصوصی این الزامات را به متریال‌، اجزا و سرویس‌های مختلف اضافه می‌کنند. اسپک‌ها به منظور الزامات اضافه شده برای یک محصول خاص یا کابرد خاص تدوین می‌شوند.

کدها به طور کلی مجموعه ای از قوانین پذیرفته شده هستند که به شما می گویند چه کاری باید انجام دهید. استانداردها «نحوه» اجرای کدها را ارائه می دهند.

این گونه تصور می شود که اولین آیین نامه ساختمانی بین سال 1913 و 1955 قبل از میلاد در زمان سلطنت حمورابی پادشاه بابل ایجاد شده باشد. این قانون نحوه ساخت یک ساختمان را مشخص نکرده است - اما عواقب بد ساختن را بیان کرده است که آن این موضوع بوده است که اگر خانه‌ای خراب شودصاحب یا فرزندش بر اثرا آن بمیرند ، سازنده یا فرزندش را به قصاص محکوم می کردند.
کدهای امروزی پیچیده تر و کمتر دارای مجازات  می باشند . اما مانند کد حمورابی، آنها اراده جامعه را در مورد یک موضوع فنی خاص بیان می کنند و یک نتیجه مطلوب را مشخص می کنند.

کد یک مدل است، مجموعه قوانینی که افراد آگاه به دیگران توصیه می کنند که از آن پیروی کنند. این یک قانون نیست، اما می تواند به عنوان یک قانون توسط مراجع ذی صلاح تصویب شود.
یک استاندارد معمولاً شرح دقیق تر است، پیچ و مهره های مربوط به یک کد را تشکیل می دهند.

یکی از راه‌های درک به تفاوت‌های کدها و استانداردها این است که یک کد به شما می‌گوید چه کاری باید انجام دهید، و یک استاندارد به شما می‌گوید چگونه آن را انجام دهید. یک کد ممکن است بگوید که یک ساختمان باید دارای سیستم اعلام حریق باشد. استاندارد مشخص می کند که چه نوع سیستمی و چگونه باید نصب و راه اندازی گردد.

در اواخر قرن نوزدهم، سیستم های آبپاش خودکار به عنوان روشی موثر برای خاموش کردن آتش مورد استفاده قرار گرفت.  در سال 1895 میلادی، گروهی از افراد مرتبط با تولید آبپاش و بیمه آتش سوزی گرد هم آمدند تا استانداردی یکسان برای نصب آبپاش ها ایجاد کنند. سال بعد، به عنوان نتیجه آن گروه، NFPA تاسیس شد و توسعه کدها و استانداردها یکی از مهمترین وظایف انجمن NFPA باقی ماند. NFPA بیش از 300 کد و استاندارد ایجاد کرده است که در سراسر جهان در حال استفاده هستند.

به عنوان مثال NFPA1 به عنوان یک کد می باشد و NFPA10  به عنوان یک استاندارد مطرح می باشد. در کد NFPA1 که به عنوان قانون ایمنی حریق بیان می گردد ، ساختمان های مختلف را الزام به نصب خاموش کننده دستی نموده است ولی شرایط آن را بیان نکرده است ولی در NFPA10 که استاندارد خاموش کننده های دستی می باشد ، شرایط و روش های محاسباتی در تعیین تعداد و نوع خاموش کننده های دستی را با توضیحات کامل بیان نموده است.

منبع :

1- سایت رسمی انجمن حفاظت از حریق NFPA

ترجمه و ویرایش: hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

این پدیده خطرناک ترین لحظه حریق است زمانی که فضای بسته سریعاً و با حالت انفجاری شعله ور می شود، فلش اور اتفاق افتاده است. این پدیده به علت بازخورد تابشی حرارت اتفاق می افتد. گرمای برخواسته از حریق توسط سقف و محتویات فضا جذب شده و دمای گازهای قابل اشتعال و اثاثیه موجود را تا دمای خود بخود سوزیشان بالا می برد . این بالا رفتن دما باعث بروز فلاش اور می شود. یک فلش اور می تواند در عرض 10 ثانیه رخ دهد. فلاش اور چندین تغییر اساسی در حریق را نشان می دهد:

1 . این پدیده پایانی بر یک عملیات مفید جستجو و نجات است. به عبارت دیگر باعث مرگ هر فردی محبوس در مکان شعله ور خواه آتش نشان و خواه افراد دیگر می شود.
2 . پایان استفاده از خاموش کننده دستی برای اطفاء حریق را نشان می دهد .بعد از وقوع فلاش اور نیاز به اطفاء با هوز آتش نشانی است.
3 . پایان مرحله اول حریق ( مرحله رشد ) و شروع مرحله دوم احتراق (مرحله گسترش حریق ) را خبر می دهد.
4 . در نهایت فلاش اور بیان کننده تغییر وضعیت حریق از محتویات مکان است که شروع خطر ریزش آوار است. فلاش اور در هر حریقی اتفاق نمی افتد. اما این پدیده می تواند ناگهانی و بدون علائم خاصی و درست در لحظه ورود آتش نشانان به صحنه حریق رخ دهد.

رویدادهای فرار حرارتی(شرایطی که ممکن است در ترانزیستور قدرت به هنگام افزایش دمای کلکتور و کاهش مقاومت کلکتور ایجاد شود و امکان عبور جریان زیادتری را به وجود آورد جریان افزایش یافته ، باز هم اثر حرارتی را افزایش می دهد این عمل ممکن است تا تخریب ترانزیستور ادامه یابد بخصوص وقتی که دمای محیط بالا باشد) مربوط به باتری‌ها می‌تواند به سرعت رخ دهد و اغلب می‌تواند کاملاً شدید باشد که شامل دود و بخارات سمی، شعله‌های آتش و پرتابه‌های فلزی است.

علائم هشدار دهنده ای که باید در دستگاه یا باتری به آن توجه کنید عبارتند از:

• بوهای تند
• تغییر رنگ، تاول، برآمدگی یا تورم پوشش
• نشت الکترولیت
• گرم شدن و احساس گرمای شدید در لمس
• صداهای غیرطبیعی، خش خش یا ترقه،
• دود و بخار

هرگز دستگاه یا باتری متورم یا پاره شده را با دستان خالی لمس نکنید زیرا گرما و/یا مواد شیمیایی می توانند باعث سوختگی شدید شوند.

اگر دستگاه یا باتری شروع به دود کردن یا انتشار شعله می کند موارد زیر را انجام دهید:

• منطقه را تخلیه کنید و در صورت امن بودن درها را ببندید تا سرعت گسترش آتش را کاهش دهید و مطمئن شوید که هیچ کس به هر دلیلی به داخل ساختمان باز نمی گردد. گازهای باطری، بخار و دود بسیار سمی و قابل اشتعال هستند و نباید استنشاق شوند.
• با شماره تلفن آتش نشانی 125 تماس بگیرید و در مکانی امن منتظر بمانید تا آتش نشانان به آنجا برسند.
• اگر کسی در معرض الکترولیت ریخته شده،دود یا بخارات یا شعله های آتش قرار گرفته است، به دنبال کمک فوری پزشکی باشید. سوختگی باید بلافاصله با آب جاری خنک به مدت 20 دقیقه درمان شود. سوختگی های بزرگتر از یک قطعه 20 سنتی( سکه ) نیاز به مراقبت اورژانسی دارند. فوراً با آب جاری خنک درمان کنید، با شماره 115 اورژانس تماس بگیرید و توصیه های اپراتور را دنبال کنید.

بسیاری از دستگاه های قابل حمل امروزی حاوی باتری های لیتیوم یون قابل شارژ هستند که سبک وزن، انرژی متراکم و ماندگاری طولانی دارند. دستگاه هایی مانند تلفن، تبلت، پاوربانک، رایانه، اسباب بازی، لوازم و ابزار و همچنین تجهیزات حرکتی مانند دوچرخه برقی و اسکوتر مطمئناً راحت هستند و زندگی ما را آسان می کنند. متأسفانه، شاهد افزایش قابل توجه آتش سوزی های مربوط به باتری های لیتیوم یونی در بسیاری از کاربردهای آن بوده ایم. مهم این است که همه ما خطرات را درک کنیم و در صورت بروز مشکل آماده آن باشیم.

نحوه تشخیص باتری لیتیوم یون

باتری‌های لیتیوم یونی (LiB) در فرمت‌های مختلف (به عنوان مثال استوانه‌ای، مسطح، مستطیلی، کیسه‌ای و مخصوص دستگاه) هستند و شناسایی آنها دشوار است زیرا در حال حاضر هیچ الزام یا استانداردی برای برچسب‌گذاری یا علامت‌گذاری وجود ندارد. بیشتر باتری‌های لیتیوم یونی دارای نوعی چاپ بر روی آنها هستند که شامل کلمات "یون لیتیوم"، "Li-ion"، "Li-po"، "Lithium-polymer" یا یک نوع دیگر از "Li" است. که نماد شیمی آن را نشان می دهد. اگر باتری قابل شارژ است و روی آن "Li" یا "Lithium" چاپ شده است، می توانید با خیال راحت فرض کنید که یک باتری لیتیوم یونی است.

باتری‌های لیتیومی غیرقابل شارژ یا یکبار مصرف، یا باتری‌های لیتیوم فلزی نیز باید با احتیاط رفتار شوند، زیرا می‌توانند فلز مذاب قابل اشتعال را خارج کنند و گازهای سمی در هنگام آتش‌سوزی منتشر کنند. آتش سوزی های کوچک شامل باتری های لیتیومی یکبار مصرف  باید به عنوان آتش سوزی باتری لیتیوم یونی تلقی شود . در جایی که مقادیر زیادی باتری لیتیوم فلزی استفاده یا ذخیره می شود، ممکن است به خاموش کننده های پودر خشک کلاس D ویژه نیاز باشد.

چرا باتری های لیتیوم یون آتش می گیرند؟

باتری های لیتیوم یونی دارای انرژی بسیار متراکم هستند و حاوی الکترولیت هایی هستند که بسیار قابل اشتعال هستند. چندین موقعیت وجود دارد که می تواند منجر به آتش گرفتن باتری های لیتیوم یون شود، از جمله موارد زیر می باشد:

• شارژ بیش از حد یا استفاده از تجهیزات شارژ غیرمنطبق و غیر استاندارد.
• گرمای بیش از حد یا قرار گرفتن در معرض گرما یا دمای شدید.
• صدمات فیزیکی (مانند افتادن، له کردن، سوراخ کردن و/یا لرزش).
• اتصال کوتاه، خرابی سلول باتری یا نقص سیستم.
• عیوب یا صدمات وارد شده در حین ساخت باتری.

هنگامی که باتری های لیتیوم یونی از کار می افتند، ممکن است دچار فرسایش حرارتی شوند. این شامل ترکیدن شدید یک یا چند سلول باتری، صدای خش خش و انتشار گازهای سمی، قابل اشتعال و انفجاری، و آتش سوزی شدید و خود به خودی است که خاموش کردن آن دشوار است.

منبع: آتش نشانی و نجات نیو ساوت ولز (به انگلیسی: New South Wales) یا "ولز جنوبی نو" نام یکی از ایالتهای شرقی استرالیا می‌باشد. مرکز این ایالت شهر سیدنی است که بزرگ‌ترین شهر و شناخته شده‌ترین شهر استرالیا است. ایالت نیو ساوت ولز پرجمعیت‌ترین ایالت استرالیاست که در جنوب شرق این کشور قرار گرفته‌است. این ایالت از شمال به کوئینزلند، از جنوب به ایالت ویکتوریا، از غرب به ایالت استرالیای جنوبی و از شرق به اقیانوس آرام محدود است و مساحتی بیش از ۸۰۰ هزار کیلومتر مربع دارد. 

سایت آتش نشانی و نجات نیو ساوت ولز NSW

ترجمه و ویرایش: hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

آتش می تواند خیلی سریع رشد و گسترش یابد حتی سریع تر از اینکه این مطلب را بخوانید. بنابراین اگر یک مسیر فرار را از قبل برنامه ریزی کرده باشید و همه بدانند که چه کاری باید انجام دهند ، فرار بسیار آسان تر خواهد بود.

در اینجا 5 نکته برتر ما برای بیرون رفتن ایمن آورده شده است:

1- فریاد بزنید "آتش سوزی" - مطمئن شوید که همه دقیقاً می دانند چه اتفاقی در حال رخ دادن است.

2- خارج شوید - ساختمان را تا حد امکان سریع و آرام از طریق نزدیکترین خروجی امن ترک کنید.

3- درها را ببندید - هنگام عبور از آن درها را پشت سر خود ببندید تا از گسترش آتش جلوگیری کنید.

4- با 125 تماس بگیرید - از تلفن همراه یا تلفن همسایه استفاده کنید تا در اسرع وقت با اداره آتش نشانی تماس بگیرید.

5- بیرون بمانید - برای هیچ چیزی برنگردید.

بهترین راه فرار شما، راه عادی ورود و خروج از خانه است، اما در صورتی که آتش سوزی مسیر اول شما را مسدود کند، باید مسیر دوم و سوم را آماده کنید. در ساختمان های ویلایی پنجره ها فقط باید به عنوان آخرین راه حل استفاده شود.

زندگی در یک آپارتمان مرتفع به این معنی نیست که شما بیشتر در معرض خطر آتش سوزی هستید. با این حال، درک این نکته مهم است که اگر آتش سوزی در آپارتمان یا قسمت دیگری از ساختمان شروع شد، چه باید کرد.

بیشتر آپارتمان های مرتفع به نحوی ساخته شده اند تا گسترش آتش را تا یک ساعت به تاخیر بیندازند.

نقشه فرار

این مسئولیت صاحبخانه یا مستاجر یا ارائه‌دهنده مسکن  شما است که یک طرح تخلیه اضطراری برای ساکنان تهیه کند و اطمینان حاصل کند که می‌دانید در صورت آتش‌سوزی چه کاری انجام دهید. طرح تخلیه شما به طراحی ساختمان شما بستگی دارد. یا تخلیه کامل خواهد بود یا تخلیه با تاخیر.

تخلیه با تاخیر

در جای خود بمانید مگر اینکه آتش در آپارتمان شما یا همسایگان مستقیم شما باشد، درب ورودی و پنجره های خود را بسته نگه دارید. منتظر دستورالعمل های بیشتر از سوی اداره آتش نشانی باشید. اگر در هر مرحله احساس خطر کردید، از ساختمان خارج شوید.

اگر طرح فرار از محل خود را در صورت آتش سوزی نمی دانید، با صاحبخانه یا ارائه دهنده مسکن خود تماس بگیرید.

مهم نیست کجا زندگی می کنید، همیشه خوب است که آماده باشید:

همه خروجی ها را هم در خانه و هم در مکان های مشترک آزاد نگه دارید.
کلیدهای در و پنجره خود را به راحتی در دسترس قرار دهید.
همسایگان خود را بشناسید - آیا آنها جوان، مسن یا آسیب پذیر هستند؟ آنها ممکن است در مواقع اضطراری به کمک شما نیاز داشته باشند.
مطمئن شوید که طرح فرار از آتش و محل فرار و خروج آتش را می دانید.
اگر چیزی درست به نظر نمی رسد، آن را گزارش به مسئول ساختمان و یا مقام قانونی مسئول کنید.
اگر به دلیل مشکلات حرکتی یا سلامتی نمی توانید برنامه فرار را به تنهایی دنبال کنید، می توانید با مقام قانونی مسئول (اداره آتش نشانی) در خواست راهنمایی و مشاوره داشته باشید.
تمام مناطق و مسیر خروج مشترک با سایر همسایگان را خالی از اشیا نگه دارید. هر اقلامی را که در مناطق مشترک نگهداری می شود فوراً به صاحبخانه یا ارائه دهنده مسکن یا مسئول  و مدیر ساختمان خود گزارش دهید.
در صورت مشاهده تجهیزات ایمنی آتش نشانی آسیب دیده یا خراب شده، بلافاصله آن را به مدیر ساختمان گزارش دهید.
اگر در محل سکونت اجاره ای زندگی می کنید، این مسئولیت مدیر ساختمان یا ارائه دهنده مسکن شما است که ارزیابی خطر آتش سوزی را انجام دهد و اقدامات ایمنی مناسب را در نظر بگیرد.

منبع:

Tyne and Wear Fire and Rescue Service

خدمات آتش نشانی و نجات شهر تاین و ور (به انگلیسی: Tyne and Wear) یکی از شهرستان  های کشور انگلستان است که در ناحیه شمال شرقی انگلستان قرار دارد.

ترجمه و ویرایش: hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

آتش چیست؟

یونانیان باستان معتقد بودند که آتش یکی از چهار عنصر اساسی است که همه چیز در جهان را تشکیل می دهد. در اساطیر تقریباً هر فرهنگی، آتش یک ماده مقدس است که زندگی یا قدرت می بخشد. آتش در واقع یک ماده نیست. هنگامی که به شعله های آتش می نگرید، نه یک شی، بلکه یک فرآیند - یک واکنش شیمیایی را مشاهده می کنید. این همان واکنش شیمیایی است که وقتی یک سیب خرد شده روی پیشخوان قهوه‌ای می‌شود، وقتی نقره کدر می‌شود یا زمانی که میخ آهنی زنگ می‌زند، روی می‌دهد.

این فرآیند اکسیداسیون است: ترکیب اکسیژن با ماده دیگری. تفاوت تعیین کننده بین آتش و سیب  سرعت است: آتش یک فرآیند اکسیداسیون است که بسیار سریع اتفاق می افتد، به طوری که نور، گرما و صدا آزاد می کند - اغلب با قدرت و شکوه کافی برای توجیه احترام قدیمی ها. آزاد شدن انرژی باعث افزایش دما، گاهی اوقات هزاران درجه می شود. و همچنین منجر به دود، ضایعات سمی از بقایای آتش می باشد.

مثلث آتش و یا چهار ضلعی آتش دارای سه جزء اصلی مورد نیاز برای شروع آتش می باشد:
1- سوخت (چیزی که می سوزد)
2- گرما (به اندازه کافی برای سوختن سوخت)
3- هوا (اکسیژن)

برای داشتن آتش سوزی باید هر سه جزء وجود داشته باشد. تا زمانی که یک یا چند جزء از بین نرود آتش ادامه دارد. در روش های سنتی برای اطفاء حریق می توان با حذف سوخت، گرما یا اکسیژن اقدام نمود.

در سال‌های اخیر، چهارمین مولفه - واکنش زنجیره‌ای مهار نشده - برای توضیح آتش اضافه شده است. این واکنش زنجیره ای بازخورد گرما به سوخت برای تولید سوخت گازی مورد استفاده در شعله است. به عبارت دیگر، واکنش زنجیره ای گرمای لازم برای حفظ آتش را فراهم می کند. 

برای تکمیل چک لیست سنجش میزان ایمنی در برابر آتش خانه خود می توانید با مراجعه به لینک زیر اقدام کنید.

سنجش میزان ایمنی در برابر آتش خانه

در صورتی که روغن بسیار داغ گردد(بیش از 250 درجه سانتی گراد) دچار آتش سوزی می گردد و از دو طریق می توان آن را خاموش نمود در ابتدا باید شیر گاز را بسته و سپس درب ظرف را روی آن قرار بدهیم و یا می توانیم با یک پارچه غیر پلاستیکی ، پنبه ای یا نخی که نازک هم نبوده بصورت مرطوب می توان به آرامی بر روی ظرف گذاشته تا آتش خاموش گردد. توجه نمایید به هیچ عنوان درب ظرف و پارچه را تا زمانی که کاملا ظرف سرد نشده است بر ندارید چون می تواند مجددا دچار آتش سوزی گردد. به هیچ عنوان از آب برای خاموش کردن آتش استفاده نکنید.

آشپزی و پختن غذا در زمان نبودن افراد بسیار خطرناک بوده و آتش سوزی می تواند سریع رخ بدهد.

تبلیغات روی دیوارهای ساختمان ها در کانادا در خصوص رخ دادن سریع آتش سوزی در صورت پختن غذا بدون حضور افراد 

جاکلیدی تبلیغاتی در جهت پیشگیری از شروع آتش سوزی ناشی از پختن غذا در زمان عدم حضور افراد

تبلیغات در ایستگاه اتوبوس در کانادا در خصوص رخ دادن سریع آتش سوزی در صورت پختن غذا بدون حضور افراد 

هرگز پخت و پز خود را بدون مراقبت رها نکنید. در صورت ترک کردن منزل پخت و پز خود را متوقف نمایید.

تبلیغات  بر روی خودروهای آتش نشانی لندن با هدف فرهنگ سازی در زمینه پخت و پز و پیشگیری از شروع آتش سوزی در آشپزخانه ها

خانه خود را از پنج علل مشترک آتش سوزی ها محافظت کنید
در کمتر از دو دقیقه پس از آتش سوزی ، آتش می تواند تهدید کننده زندگی باشد و تنها در عرض پنج دقیقه خانه می تواند کاملاً درگیر شعله های آتش شود. گرما و دود حتی می تواند برای شما و خانواده تان خطرناکتر از خود آتش باشد. در حقیقت ، سه برابر تعداد بیشتری از مردم در اثر خفگی جان خود را از دست می دهند. هوای فوق العاده گرم همچنین می تواند ریه ها را هنگام تنفس دچار سوختگی شدید نماید.

خبر خوب این است که می توانید برای جلوگیری از شروع آتش سوزی در خانه با رعایت توصیه های ایمنی و آتش نشانی  اقدام نمایید.

بیشتر آتش سوزی ها در خانه از بی دقتی شروع می شود ، بنابراین دانستن اینکه چه عواملی از شایع ترین موارد در شروع آتش سوزی در منازل می باشد ، می تواند بسیار مهم و تاثیر گذار باشد.

از مهم ترین موارد می توان 5 عامل زیر را می توانیم نام ببریم:

 تهیه شده در سایت جامع آتش نشانی ایران